Аляксандр Грэчышнікаў: Умовы ў ЦІП, суд праз Skype і аднаўленне "крыміналкі"
Актывіст і журналіст Аляксандр Грэчышнікаў 22 чэрвеня вызваліўся з Цэнтра ізаляцыі правапарушальнікаў і даведаўся пра Зноў распачатую на яго крымінальную справу. Ён распавёў «Вясне» пра тое, што яму давялося перажыць у ЦІП, а таксама пра тое, як гэта — калі судовае пасяджэнне праходзіць праз стаўшы папулярным ў апошні час фармат Skype-канферэнцыі.
- У цэнтры ўверсе — Аляксадр Грачышнікаў. Фота: "Народная Грамада"
Гісторыя арышту
8 чэрвеня Аляксандру Грэчышнікаву прысудзілі 15 сутак арышту па артыкуле 23.34 КаАП (удзел у несанкцыянаваным масавым мерапрыемстве) за знаходжанне на адным з пікетаў па зборы подпісаў за альтэрнатыўных кандыдатаў у Мінску. Падчас адбыцця арышту ў ЦІП над ім 16 чэрвеня праз Skype правялі яшчэ адно судовае пасяджэнне, у выніку якога прысудзілі яшчэ 15 сутак па тых жа абставінах. Меркавалася, што 30-сутачны арышт Грэчнікаў будзе адбываць адразу ж (як гэта часта бывае ў падобных сітуацыях), аднак па заканчэнні тэрміну першага арышту (22 чэрвеня) яго адпусцілі.
Вызваленне
Сам Аляксандр Грэчышнікаў звязвае сваё вызваленне пасля заканчэння першага арышту з тым, што ў дачыненні да яго аднавілі расследаванне па крымінальнай справе па ч. 4 арт. 209 КК РБ (Махлярства, здзейсненае арганізаванай групай альбо ў асабліва буйным памеры), якая да гэтага ўжо двойчы прыпынялася.
“Мяне адпусцілі толькі па той прычыне, што неабходна было правесці ператрусы – у кватэры маіх бацькоў (дзе я перыядычна пражываў, так як бацька быў вельмі хворы), і ў кватэры, дзе я цяпер пражываю з жонкай. Мае блізкія ім сказалі, што знаходзяцца не ў Мінску – відаць, супрацоўнікі міліцыі вырашылі пайсці па шляху найменшага супраціву і ненадоўга выдраць мяне з ЦІП", – лічыць Аляксандр Грэчышнікаў.
Актывісту Аляксандру Грэчышнікаву, які адбывае арышт, не даюць пахаваць свайго бацьку
Акрамя гэтага, ператрусы праводзіліся і па месцы працы Грэчышнікава (ён індывідуальны прадпрымальнік), а таксама ў некаторых яго супрацоўнікаў.
Дзіўным Грэчнікаў лічыць той факт, што перад вызваленнем група супрацоўнікаў ЦІП, якая даглядала яго асабістыя рэчы, забрала пры гэтым усе пратколы затрымання і дакументы, звязаныя з адміністрацыйнымі судамі, якія над ім правяліся. На просьбы Грачышнікава вярнуць іх старэйшы надглядны групы адказаў, што не ў курсе, дзе яны.
Сам Аляксандр Грэчышнікаў звязвае аднаўленне крымінальнай справы з некалькімі фактамі: яго ўдзелам у якасці карэспандэнта "Дэтэктыўнай газеты XXI стагоддзе" на пікетах па зборы подпісаў, спробай зарэгістраваць сваю ініцыятыўную групу з удзельнікамі "Народнай Грамады" на бягучых прэзідэнцкіх выбарах (у рэгістрацыі было адмоўлена) , а таксама з адным са сваіх журналісцкіх расследаванняў аб схеме вывазу тавараў з РБ.
"Дзіўным чынам, аднаўленне крымінальнай справы ў мяне заўсёды супадае з часам выбараў", – адзначыў Грэчышнікаў.
Суд праз Skype
Другі суд над Грэчнікавым падчас яго знаходжання ў ЦІП прайшоў праз Skype. Гэта новы фармат правядзення судовых пасяджэнняў з-за пандэміі. Аднак у ім ёсць свае недахопы. Як адзначае Грэчнікаў, у нейкі момант інтэрнэт-злучэнне сапсавалася, і ён практычна нічога не чуў.
"Я вынес пратэст суддзі і папрасіў альбо перанесці пасяджэнне, альбо забяспечыць нармальную сувязь. Суддзя спачатку падумала пра тое, што я спрабую сарваць усё. Але я прапанаваў задаць пытанне аб сувязі супрацоўнікам міліцыі, якія знаходзіліся побач са мной. Яны пацвердзілі, што сувязь сапраўды дрэнная".
Тады адзін з супрацоўнікаў міліцыі падключыў свой асабісты тэлефон – у выніку відэа працягвала транслявацца праз Skype-канферэнцыю, а аўдыё падавалася праз мабільны тэлефон. Менавіта такім чынам і ўдалося забяспечыць бесперапынную галасавую падачу інфармацыі.
Эксперты "Вясны": Правядзенне адміністрацыйнага судовага працэсу па відэасувязі незаконнае
Умовы ўтрымання ў ЦІП
Сваякі Аляксандра падчас яго знаходжання ў ЦІП кожны дзень спрабавалі яму перадаць перадачу. Аднак ён змог атрымаць толькі адну перадачу, і выдалі яе за дзень да вызвалення, гэта значыць на 14-я суткі арышту. Адпаведна, 15 сутак Грэчнікаў правёў у адной і той жа вопратцы, у якой быў пры затрыманні.
"У ЦІПе ў халоднай вадзе (на другія суткі майго знаходжання адключылі гарачую ваду) я час ад часу сціраў сваю ніжнюю бялізну, а верхні мой касцюм ні памыць, ні прасушыць было няма дзе".
У ЦІПе ні разу не вывелі ў душ, як і на прагулкі. Аднак зняволеным суседніх камер, як адзначае Грэчнікаў, была дадзеная такая магчымасць:
"Нам жа заўсёды казалі адно і тое ж – на шпацырным дворыку вядзецца рамонт і мы вас туды не пусцім. Я чуў, як на просьбу з суседніх камер вывесці іх на шпацыр дзяжурны адказаў: «Там дрэннае надвор'е, мы турбуемся за ваша здароўе, раптам вы захварэеце і мы будзем вінаватыя»".
Пакуль Аляксандр Грэчышнікаў не ведае, калі і ў які момант яго адправяць назад у ЦІП "даадбыць" астатні арышт у 15 сутак.
