Мінімум 2 000 арыштаваных: вынікі адміністрацыйнага пераследу ў 2023 годзе
Цягам мінулага году па ўсёй Беларусі працягвалася хваля жорсткіх рэпрэсій. Паводле праваабаронцаў "Вясны", агулам за 2023 год з палітычным адміністрацыйным пераследам сутыкнуліся не менш за 6 386 чалавек, з якіх амаль 4 500 у выніку асудзілі па адміністрацыйных справах. Сама меней 2 000 чалавек у мінулым годзе прайшлі праз "суткі" і нечалавечыя ўмовы ўтрымання ў часовых ізалятарах па ўсёй Беларусі, дзе палітычным не выдаюць ні матрацы, ні сродкі гігіены і да гэтага часу не прымаюць перадачы. "Вясна" ў лічбах распавядае пра адміністрацыйны пераслед у 2023 годзе, а таксама ўзгадваем самыя дзіўныя і абсурдныя падставы для адміністрацыйных судоў.
Колькасць рэпрэсій за мінулы год
Па інфармацыі Праваабарончага цэнтру "Вясна", у мінулым годзе сутыкнуліся з рознымі відамі рэпрэсій мінімум 6 386 чалавек. З іх 1 776 — жанчыны, а 4 566 — мужчыны.
Але ўсе лічбы могуць быць значна большым праз тое, што да праваабаронцаў праз запалоханасць грамадства не даходзяць усе звесткі пра рэпрэсіі.
Мапа рэпрэсій у Беларусі
Большую колькасць рэпрэсій праваабаронцы зафіксавалі ў Мінску і Мінскай вобласці — 1 535 чалавек. Наступнымі ідуць Гомельская і Гродзенская вобласці — 1 345 і 1 023 чалавекі.
Адміністрацыйны пераслед у 2023 годзе
Паводле праваабаронцаў, летась па ўсёй краіне адбылося не менш за 4 466 судоў паводле "палітычных" артыкулаў. Беларускія суды прызначылі не менш за 1 822 штрафы на агульную суму ў 1 524 492 рублі (амаль 466 тысяч даляраў). Таксама суддзі прызначылі мінімум 2 005 арыштаў. Агулам у ізалятарах беларусы адбылі мінімум 22 988 сутак (амаль 64 гады на ўсіх).
Акрамя гэтага, па інфармацыі "Вясны", судамі ў 22 выпадках былі прызначаны грамадскія працы, а таксама з розных прычынаў спыненыя 38 справаў.
Нечалавечыя ўмовы ўтрымання
Для "палітычных" арыштантаў цягам трох з паловай гадоў ствараюцца "спецыяльныя" ўмовы ў камерах часовых ізалятараў. Увесь гэты час людзям не выдаюць сродкі гігіены, зменнага адзення, пасцельнай бялізны. Іх не выводзяць ні ў душ, ні на свежае паветра. У такіх умовах некаторых арыштаваных утрымліваюць па некалькі месяцаў запар.
Пры гэтым камеры ўвесь гэты час застаюцца перапоўненымі. Таму людзі вымушаны спаць на падлозе, пад ложкамі, на лаўцы і нават на стале. У якасці дадатковага ціску ў камеры падсаджваюць бяздомных людзей. Ноччу і днём бесперапынна гарыць святло.
Для затрыманых не прымаюць перадачы са зменнай бялізнай, сродкамі гігіены і лекамі, а мыла і туалетную паперу ім прыходзіцца часам выпрошваць у адміністрацыі па некалькі дзён.
Цёплай вады ў камерах звычайна няма, а тую, што цячэ з-пад крана, вельмі не рэкамендуецца піць.
Самыя абсурдныя адміністрацыйныя справы ў 2023 годзе
Цішотка з лагатыпам палка Каліноўскага
Напрыканцы красавіка 2023 года ў Баранавічах ноччу ў бары "Вуглі" затрымалі мясцовага жыхара. Прычынай стала цішотка з лагатыпам палка Кастуся Каліноўскага, які быў прызнаны "экстрэмісцкім". За гэта на яго склалі пратакол паводле арт. 19.11 КаАП.
У выніку суд пастанавіў аштрафаваць мужчыну на 740 рублёў (20 базавых велічыняў), а таксама канфіскаваць цішотку.
Фота на фоне гор і сцягоў Грузіі і Украіны
У судзе Наваполацка 17 жніўня адбыўся суд над мужчынам, якога затрымалі напярэдадні раніцай. Яго абвінавацілі паводле арт. 24.23 КаАП (несанкцыянаванае пікетаванне). Падставай для затрымання стаў апублікаваны ў Instagram фотаздымак жыхара Наваполацка з адпачынку ў Грузіі, на якім ён стаіць на фоне гор і сцягоў Грузіі і Украіны. Пры гэтым фота было апублікавана яшчэ 8 жніўня 2021 года, але міліцыянты заўважылі яго толькі праз два гады.
Навапалачанін у судзе віну прызнаў часткова. Ён растлумачыў, што ў памяць пра турыстычнае падарожжа ў Грузію ў 2021 годзе размясціў на сваёй старонцы фота, на якім таксама была выява сцягоў Грузіі і Украіны, аднак не меў мэты правесці пікетавання. Акрамя гэтага, ён адзначыў, што "факт публікацыі фота з выявай сцяга Украіны і падзеямі, якія адбываюцца ва Украіне — супадзенне".
У выніку суддзя Зінаіда Балаболава прызнала мужчыну вінаватым у пікетаванні ўкраінскім сцягам і асудзіла яго да 15 сутак арышту.
Аплікацыя "Zerkalo" у тэлефоне
У судзе Бярэзінскага раёна 11 верасня асудзілі мужчыну паводле арт. 19.11 КаАП (распаўсюд экстрэмісцкіх матэрыялаў). Паводле матэрыялаў справы, у яго тэлефоне міліцыянты знайшлі аплікацыю "Новости Беларуси — Zerkalo.io".
На судзе ён прызнаў віну і патлумачыў, што набыў тэлефон за месяц да затрымання з ужо ўсталяванай аплікацыяй, але не выдаліў яе.
Суд адзначыў, што забароненую інфармацыйную прадукцыю мужчына захоўваў менавіта для распаўсюду, што пацвярджаецца ў тым ліку тым, што "ён забяспечыў доступ супрацоўніка міліцыі да экстрэмісцкіх матэрыялаў, тым самым распаўсюдзіў гэту прадукцыю".
Вынікам суда стаў 15-сутачны арышт.
"Распаўсюд" уласных "экстрэмісцкіх" песень
Напачатку траўня ў Гомелі адбыўся суд над удзельнікамі гурта "Дети хрущёвок", у тым ліку і над лідарам гурта Янам Дворакам. Яго абвінавацілі ў вырабе і захоўванні для распаўсюду музычных кампазіцый "2020", "Таракан (Дэма)", "Папицот", якія ад 11 красавіка былі прызнаныя "экстрэмісцкімі" судом Цэнтральнага раёна Гомеля.
Суддзя Андрэй Лагуновіч 5 траўня прызнаў Яна вінаватым паводле арт. 19.11 КаАП і арыштаваў яго на 10 сутак. Астатніх музыкаў арыштавалі на пяць і сем сутак.
Лідар гурта "Дети хрущёвок", песні якога прызналі "экстрэмісцкімі", распавёў пра пераслед за сваю творчасць
"Сябар" у "Укантакце" з "экстрэмісцкай" аватаркай
Напрыканцы верасня ў судзе Кастрычніцкага раёна Магілёва разглядзелі справу супраць мясцовага слесара. Яго абвінавацілі ў "распаўсюдзе экстрэмісцкіх матэрыялаў" па арт. 19.11 КаАП.
Так, згодна з пратаколам, "мужчына з дапамогай свайго акаўнта, у адкрытым доступе ва ўкладцы "сябры" размясціў візуальны матэрыял у выглядзе тэксту Belsat, размешчаны на "аватарцы" карыстальніка электроннай анкеты сацыяльнай сеткі "Укантакце" пад назвай Belsat Tv".
На судзе мужчына пацвердзіў, што ведаў пра ўключэнне "Белсата" ў спіс экстрэмісцкіх матэрыялаў, але на момант, калі ён дадаваў акаўнт у сябры, "экстрэмісцкай" аватаркі не было. Сваю віну ён не прызнаў. Вынікам суда стаў 15-сутачны арышт.
Выкананне гімну Украіны ў караоке-бары
У красавіку ў судзе Маскоўскага раёна Брэста разглядзелі справу супраць мужчыны, якога абвінавацілі ў "несанкцыянаваным пікетаванні" паводле арт. 24.23 КаАП. Паводле пратакола, мужчына ноччу з 30 на 31 сакавіка, знаходзячыся ў мясцовым караоке-бары, праспяваў гімн Украіны, "чым публічна выказваў свае грамадска-палітычныя інтарэсы". Віны сваёй ён не прызнаў і патлумачыў, што рабіў гэта насуперак мужчыну, які прасіў не спяваць украінскія песні.
Вядома, што незадаволены мужчына — грамадзянін РФ. Паводле яго сведчанняў, берасцеец прасіў яго з'ехаць з Беларусі і спяваў без мікрафона гімн Украіны, нягледзячы на шматлікія просьбы гэтага не рабіць.
Затрымалі мужчыну толькі 7 красавіка. Яго прызналі вінаватым у "пікетаванні" і прызначылі сем сутак арышту.
Хэштэг са словамі "Жыве Беларусь"
Справу прадпрымальніка Дзмітрыя Сторажава 27 кастрычніка разглядзела наваполацкая суддзя Зінаіда Балаболава. Паводле пастановы суда, Сторажаў падчас судовага працэсу прызнаў, што ў 2021 годзе апублікаваў на сваёй старонцы ў Instagram фотаздымак з хэштэгам "#жывебеларусь Собрались!". На фотаздымку быў ён з сябрамі, ніякай "апазіцыйнай" атрыбутыкі пры іх не было.
У судзе зачыталі міліцэйскі рапарт ад 26 кастрычніка пра тое, што 20 кастрычніка гэты фотаздымак яшчэ быў на старонцы Сторажава, але праз тры дні ён быў выдалены. Міліцыянты паспелі зрабіць скрыншот, і ён стаў галоўным доказам супраць Сторажава. Суддзя Балаболава прызнала мужчыну вінаватым паводле арт. 24.23 КаАП і прызначыла яму 13 сутак арышту.
Фота белага сабачкі ў чырвоным камбінезоне
Наваполацкага лекара-стаматолага Аляксандра Грудніцкага двойчы асудзілі на 15 сутак, ягоную жонку Аллу Грудніцкую двойчы аштрафавалі. Прычым апошні штраф, які прысудзіла суддзя Зінаіда Балаболава, складае ажно 3 700 рублёў (100 базавых велічыняў), а агульная сума штрафаў — 4 810 рублёў.
22 жніўня Аллу прызналі вінаватай у "несанкцыянаваным пікетаванні" па арт. 24.23 КаАП. Паводле пратакола, жанчына размясціла ў "Аднакласніках" фотаздымак белага сабачкі ў камбінезоне чырвонага колера. Пад фотаздымкам быў подпіс: "Жыве Беларусь!!!!! Насилию нет!!!".
Сваёй віны жанчына не прызнала ні на адным, ні на другім судовым працэсе.
БЧБ-нашыўка на куртцы
Напачатку кастрычніка ў Пінскім раёне затрымалі пажылога мужчыну, які пайшоў на паляванне ў куртцы з бел-чырвона-белай нашыўкай. Гэта расцанілі як "несанкцыянаваны пікет" і склалі супраць яго пратакол паводле арт. 24.23 КаАП.
Згодна з пратаколам, раніцай у лесе мужчына "пры правядзенні палявання на дзікіх жывёлаў з мэтай выказаць пратэст супраць дзейнай улады, зладзіў адзіночны пікет з выкарыстаннем пратэставай сімволікі, а менавіта, зладзіў паляванне з эмблемай у выглядзе бел-чырвона-белага сцяга на правым рукаве курткі".
Паляўнічы на судзе прызнаў віну. У выніку суд прызначыў яму штраф памерам 40 базавых велічыняў (1 480 рублёў).
Размяшчэнне ўласнай карціны ў кавярні
Мастачку Ганну Крук затрымалі ўвечары 29 лістапада 2023 года ў кавярні "Маркс" у Мінску. Праз два дні над мастачкай адбыўся суд паводле арт. 24.23 КаАП (несанкцыянаванае пікетаванне).
Паводле пратакола, Ганна "дэманстравала карціну з БЧБ-сцягам, што стала даступна неабмежаванаму колу асобаў".
Сваю віну Крук не прызнала і патлумачыла суду, што сапраўды размясціла ў кавярні сваю карціну, але на ёй няма выявы бел-чырвона-белага сцяга. У выніку суд пастанавіў арыштаваць дзяўчыну на 13 сутак.
