Алег Трусаў: ТБМ зрабіла амаль немагчымае

26 кастрычніка ў Мінску адбыўся Х з’езд Таварыства беларускай мовы. З вылучаных на яго 160 дэлегатаў было зарэгістравана 105. На з’ездзе былі падведзеныя вынікі працы за апошнія некалькі гадоў.

Старшыня Таварыства беларускай мовы Алег Трусаў, выступаючы перад удзельнікамі і гасцямі з’езду, адзначыў плён працы Таварыства па адраджэнні нацыянальных здабыткаў беларусаў, дзе галоўным з’яўляецца захаванне, вывучэнне і папулярызацыя роднай мовы.

У прыватнасці, паводле слоў старшыні, “ТБМ зрабіла амаль немагчымае” – дабілася захавання абавязковага курса прафесійнай лексікі беларускай мовы ў ВНУ і выкладання гісторыі і геаграфіі ў рускамоўных школах, са згоды бацькоў, па-беларуску.

Алег Трусаў таксама акрэсліў ролю ТБМ ва ўдасканаленні некаторых палажэнняў нядаўна прынятага закона аб правапісе. Паводле старшыні Таварыства, папраўкі і прапановы да закона, унесеныя ў Палату прадстаўнікоў падчас падрыхтоўкі дакумента, былі ўлічаныя.

У ліку іншых дасягненняў ТБМ Алег Трусаў назваў падрыхтоўку і правядзенне Першай агульнанацыянальнай дыктоўкі, выпуск прылажэння “Літаратурная Беларусь” да газеты Мінскай абласной арганізацыі ТБМ “Новы час”, удзел у акцыі па захаванні бібліятэкі Саюза беларускіх пісьменнікаў.

Сярод першачарговых задач на бліжэйшы час старшыня ТБМ назваў працу, скіраваную на прыняцце парламентам такіх зменаў у закон аб мовах, “якія б стварылі ўмовы для рэальнага раўнапраўя беларускай мовы з рускай”.

Ганаровым госцем Х з’езду Таварыства беларускай мовы быў абраны былы кіраўнік Упраўлення аховы грамадскага парадку Мінстэрства ўнутраных спраў, былы старшыня Вярхоўнага Савета Рэспублікі Беларусь, пазней кіраўнік штаба кандыдата ў прэзідэнты Аляксандра Казуліна  Мечыслаў Грыб,  як чалавек, які падчас свайго старшынства ў Вярхоўным савеце падпісаў у 1994 годзе новы варыянт Канстытуцыі, у якой сцвярджалася беларуская мова як адзіная дзяржаўная мова.

Вітаючы ўдзельнікаў з’езду, Мечыслаў Грыб у прыватнасці адзначыў складанасць умоў, у якіх даводзіцца дзейнічаць актывістам ТБМ, калі “дзяржава, мякка кажучы, не падтрымлівае распаўсюджанне беларускай мовы і культуры”. У гэтых умовах, адзначыў былы кіраўнік дзяржавы, праца сябраў і кіраўнікоў ТБМ, не проста высілкі, скіраваныя на адраджэнне мовы, а “штодзённая барацьба за незалежнасць краіны”.

У якасці гасцей з’езду сваё вітальнае слова і пэўную справаздачу па захаванні і папулярызацыі беларускай мовы мелі старшыня Партыі БНФ Лявон Баршчэўскі, ксёндз-магістр Уладзіслаў Завальнюк, намесніца старшыні Згуртавання беларусаў свету “Бацькаўшчына” Алена Макоўская, амбасадар Швецыі Стэфан Эрыксан. Удзельнікі з’езду таксама горача віталі заснавальніка ТБМ, яго першага старшыню, народнага паэта Ніла Гілевіча.