«Ты ведаеш, як балгаркай пальцы адразаюць?» Былы арыштант распавёў пра затрыманне і ўмовы ў баранавіцкім ІЧУ
Ужо некалькі месяцаў у Баранавічах працягваецца хваля рэпрэсій. Мясцовых жыхароў выклікаюць на «прафілактычныя гутаркі», прымушаюць праходзіць паліграф і здаваць біяматэрыялы, выклікаюць на допыты і арыштоўваюць за «распаўсюд экстрэмісцкіх матэрыялаў». Так адбылося і з хлопцам, якога затрымалі ў красавіку проста на працоўным месцы. Ператрус у ягонай кватэры праводзілі ў межах крымінальнай справы, распачатай па факце спробы падпалу Баранавіцкай пракуратуры. Былы арыштант расказаў «Вясне» пра пагрозы ад сілавікоў у РАУС і ўмовы ўтрымання ў мясцовым ізалятары.
- Ілюстратыўнае фота spring96.org
«Можа быць датычны да падпалу пракуратуры ў Баранавічах»
На пачатку красавіка падчас чарговага «рэйду» сілавікі затрымалі на працоўным месцы жыхара Баранавічаў. Яго выклікалі на «гутарку» ў службовы аўтамабіль, дзе паказалі пастанову на ператрус у ягонай кватэры. У пастанове было пазначана, што хлопец «можа быць датычны да падпалу пракуратуры ў Баранавічах». Імаверна, гаворка ішла пра інцыдэнт, які адбыўся 12 кастрычніка 2020 года, калі ў акно будынка Баранавіцкай міжраённай пракуратуры закінулі слоік з вадкасцю і рыззём. У выніку былая распачатая крымінальная справа паводле ч. 3 арт. 339 Крымінальнага кодэкса (Хуліганства).
Ператрус у кватэры, паводле хлопца, праводзілі павярхоўна, а ў якасці панятых былі запрошаны суседзі. У пратаколе ператрусу сілавікі напісалі, што «нічога не знойдзена», але сказалі, што трэба будзе праехаць з імі ва ўпраўленне на чарговую гутарку. Там у хлопца праверылі тэлефон, а калі знайшлі падпіскі на «экстрэмісцкія» каналы, то сказалі: «Гэтага пакідаем». Ён адзначае, што ў той дзень за «экстрэмізм» былі затрыманы і дастаўлены ў мясцовы РАУС адразу некалькі чалавек.
«Зараз усю тваю сям'ю змагароў перасадзім»
Пасля складання пратаколу хлопцу давялося прайсці паліграф.
«Потым ужо былі допыты з класічнымі «Чаго ж вам усё нестае». Пагрозы былі таксама ў жанры «Зараз усю тваю сям'ю змагароў перасадзім», ну і вельмі банальныя: «Ты ведаеш, як балгаркай пальцы адразаюць?», «Цяпер будзем рукі ламаць, пальцы ў дзверы, пазногці выдзіраць і гэтак далей», «У камеру з апушчанымі пасадзім», маўляў, прызнавайся, што рабіў, мы і так ужо ўсё ведаем — цябе здалі. Казаць мне было няма чаго, таму я так і казаў, што я ўсё, што ведаў, — сказаў».
Акрамя гэтага, хлопец расказаў, што яго пару разоў «пляснулі» па галаве дзеля «запалохвання». Допыты на працягу некалькіх дзён праводзілі супрацоўнікі Брэсцкага крымінальнага вышуку, брэсцкі ГУБАЗіК і начальнік баранавіцкага ІЧУ.
Арыштантаў у ІЧУ па-за камерай вадзілі ў кайданках
Бліжэй да вечара яго перавялі ў ізалятар часавага ўтрымання. За час арышту ў камеры ў розны час было ад чатырох да дзевяці чалавек на чатыры «шконкі». Арыштантаў па-ранейшаму ўтрымліваюць у нечалавечых умовах: матрацы і коўдры «не прызначаныя»; святло ў камеры гарыць увесь час; затрыманым забаронена чытаць, пісаць і курыць; з перадач прымаюць толькі ніжнюю бялізну і сродкі гігіены; уначы для «праверак» будзяць тры-чатыры разы. У душ не выводзяць, але ў камеры ёсць гарачая вада і дазваляюць перадаваць вільготныя сурвэткі. Хлопец адзначае, што на шпацыры не вадзілі нават «непалітычных» праз недахоп персаналу. Акрамя гэтага, арыштантаў у ІЧУ па-за камерай вадзілі ў кайданках.
Суд над жыхаром Баранавічаў прайшоў на наступны дзень. Суддзя Баранавіцкага раёна Аксана Копач прызнала яго вінаватым у «распаўсюдзе экстрэмісцкіх матэрыялаў» (арт. 19.11 КаАП) і арыштавала на 10 сутак. Хлопец адзначае, што ў той дзень на «суткі» адправілі каля дзесяці чалавек.
«Дапытвалі супрацоўнікі контрвыведкі». Жыхар Баранавічаў распавёў, як яго затрымлівалі за інфармацыю для «Беларускага Гаюна»
Дзяжурныя ў ІЧУ не дазвалялі рабіць шашкі і «косткі» з хлеба і туалетнай паперы
Былы арыштант расказаў і пра тое, чым яны з сукамернікамі займаліся ў вольны час:
«Вельмі шмат размаўлялі, гулялі ў гарады, спявалі песні і хадзілі ў камеры па коле — вялікае кола складае роўна 19 крокаў. Спрабавалі рабіць шашкі, «косткі» з хлеба і туалетнай паперы, але дзяжурныя сварыліся, таму мы больш не спрабавалі».
Хлопец адзначае, што стаўленне дзяжурных да арыштантаў было «строгае, але адэкватнае» і медыцынскую дапамогу аказвалі своечасова.
