viasna on patreon

Знакавае рашэнне ААН: зняволенне Алеся Бяляцкага прызнана адвольным, ААН патрабуе яго вызвалення і выплаты кампенсацыі

2012 2012-12-21T18:09:00+0300 1970-01-01T03:00:00+0300 be https://spring96.org/files/images/sources/hrc_un-logo.jpg Праваабарончы цэнтр «ВЯСНА» Праваабарончы цэнтр «ВЯСНА»
Праваабарончы цэнтр «ВЯСНА»
Савет па правах чалавека ААН

Савет па правах чалавека ААН

Парыж-Жэнева,
21 снежня 2012 г.

У ходзе 64 сесіі Рабочая група ААН па адвольных затрыманнях (WGAD) вынесла рашэнне A/HRC/WGAD/2012/39, апублікаванае 23 лістапада, у якім сцвярджаецца, што заключэнне Алеся Бяляцкага, старшыні Праваабарончага цэнтра "Вясна" і віцэ-прэзідэнта Міжнароднай Федэрацыі за правы чалавека (FIDH) адвольнае і «супярэчыць артыкулу 20, параграф 1, Усеагульнай дэкларацыі правоў чалавека [UDHR] і артыкулу 22 Міжнароднага пакта аб грамадзянскіх і палітычных правах (ICCPR)». WGAD падкрэсліла, што «выхадам з сітуацыі з'яўляецца вызваленне спадара Бяляцкага і прадастаўленне яму законнага права на кампенсацыю ў адпаведнасці з артыкулам 9, параграф 5, ICCPR». Рашэнне Рабочай групы ААН прынятае па выніках паведамлення, адпраўленага Абсерваторыяй па абароне правоў праваабаронцаў WGAD 2 красавік 2012 года і аспрэчвае законнасць заключэння г-на Бяляцкага.

У сваім рашэнні Рабочая група ААН па адвольных затрыманнях падкрэсліла, што «як паказвае крыніца паведамлення, цэнтральным у гэтай справе з'яўляецца заява спадара Бяляцкага аб тым, што сродкі, атрыманыя на замежны банкаўскі рахунак, былі часткай сістэмы фінансавання няўрадавай арганізацыі "Вясна", якой урад адмовіў ў рэгістрацыі і якую ён спрабаваў знішчыць”. Як адзначыла Рабочая група, «крымінальная адказнасць не можа паходзіць з першаснага рашэння ўрада адмовіць НДА "Вясна" ў рэгістрацыі і спробы распусціць яе, што само ў сабе з'яўлялася парушэннем артыкула 20, параграфа 1, Усеагульнай дэкларацыі правоў чалавека і артыкула 22 Міжнароднага пакта аб грамадзянскіх і палітычных правах».

Далей Рабочая група ААН па адвольных затрыманнях падкрэсліла, што «крымінальнае заканадаўства Беларусі, прымененае ў справе спадара Бяляцкага, не ўключае праваабарончую дзейнасць у спіс заняткаў, якія падлягаюць вызваленню ад падаткаў", у той час як дзяржавы-ўдзельніцы Пакта маюць «не толькі негатыўныя абавязацельствы не ўмешвацца ў стварэнне асацыяцый або іх дзейнасць, але і пазітыўныя абавязацельствы па прыняцці мер [...] для спрыяння працы асацыяцый, дзякуючы дзяржаўнаму фінансаванню або вызваленні ад падаткаў сродкаў, што атрымліваюцца з-за мяжы.»

Рабочая група таксама заявіла што «пошук крыніц фінансавання, які быў зроблены спадаром Бяляцкім, каб забяспечыць само існаванне і працяг дзейнасці "Вясны"знаходзіцца ў адпаведнасці з [...] артыкулам 20, параграф 1 Усеагульнай дэкларацыі правоў чалавека і артыкулам 22 Міжнароднага пакта аб грамадзянскіх і палітычных правах» і заключыла, што «становішча крымінальнага заканадаўства, якое прымяняецца ў справе Бяляцкага, не ўлічвалі вышэйзгаданыя міжнародныя стандарты» і што, адпаведна, Беларусь парушыла свае міжнародныя абавязацельствы.   

Такім чынам, Рабочая група ААН па адвольных затрыманнях пастанавіла, што заключэнне спадара  Бяляцкага было адвольным і з'явілася вынікам ажыццяўлення ім універсальна прызнаных правоў чалавека, а адпаведна, што яно падпадае пад катэгорыю II адвольных заключэння, у адпаведнасці з тыпалогіяй, прынятай Рабочай групай ( калі пазбаўленне волі становіцца вынікам ажыццяўлення правоў і свабод, гарантаваных артыкуламі 7, 13, 14, 18, 19, 20 і 21 Усеагульнай дэкларацыі правоў чалавека і артыкуламі 12, 18, 19, 21, 22, 25, 26 і 27 Міжнароднага пакта аб грамадзянскіх і палітычных правах).

 Рабочая група ААН па адвольных затрыманнях дадала, што «ў выпадку паведамленняў аб парушэнні правоў чалавека [...], у тым ліку праследаваннях [...], ўлады абавязаны правесці расследаванне, і следства павінна быць незалежным, як на інстытуцыянальным узроўні, так і на практыцы, і хуткім». Група падкрэсліла, што «ў дадзеным выпадку не было зроблена ніякіх мер для правядзення падобнага расследавання».

«Рашэнне Рабочай групы ААН - гэта знакавая перамога, так як яно прызнае, што заключэнне Алеся Бяляцкага адвольнае з пункту гледжання міжнароднага права, і падкрэслівае права на фінансаванне незалежных НДА», - заявіла сёння прэзідэнт FIDH Суэр Бэльхасэн. «Алесь Бяляцкі павінен быць неадкладна вызвалены, і ганенні супраць" Вясны" і іншых праваабаронцаў павінны быць спынены», - дадала яна.

На думку генеральнага сакратара ОMCT Джэральда Стэйброка, «неабходна дамагацца, каб гэта рашэнне прывяло да паляпшэння сітуацыі праваабаронцаў і НДА ў Беларусі і ў іншых краінах».

У жніўні 2011 года Алесь Бяляцкі быў арыштаваны і абвінавачаны ва «ўтойванні даходаў у асабліва буйным памеры» па арт. 243, ч. 2 Крымінальнага Кодэкса Беларусі. 24 лістапада, пасля амаль 4 месяцаў папярэдняга зняволення, суд прысудзіў яго да 4,5 гадоў калоніі строгага рэжыму, канфіскацыі маёмасці - у тым ліку памяшкання, выкарыстоўванага пад офіс «Вясны» - і штрафу ў 757.526.717 беларускіх рублёў (прыблізна 70.000 еўра) . 24 студзеня 2012 года Менскі гарадскі суд пацвердзіў прысуд. 29 сакавіка 2012 года той жа суд прыняў новае рашэнне, прысудзіўшы яго выплаціць яшчэ 140.366.151 рублёў (каля 12.700 еўра) у дадатак да ўжо выплачанага ў студзені 2012 года штрафу.

Пры прыняцці гэтага рашэння Рабочая група ААН кіравалася паведамленнем, атрыманым ад Абсерваторыі па абароне правоў праваабаронцаў, а таксама адказам Рэспублікі Беларусь, у якім сцвярджалася, што заключэнне і прысуд Бяляцкаму з'яўляюцца законнымі, адпавядаюць нацыянальнаму заканадаўству і не парушаюць міжнародныя абавязацельствы краіны.

Яна таксама ўлічыла паведамленне N.1296/2004 Камітэта ААН па правах чалавека, у якім гаворыцца, што закрыццё «Вясны» парушае свабоду асацыяцыі, якая гарантуецца артыкулам 22 Міжнароднага пакта аб грамадзянскіх і палітычных правах. Група таксама працытавала спецдакладчыка ААН па праваабаронцах Маргарэт Секаджыя, якая згадала гэтую справу ў сваім дакладзе ад 24 лютага 2010 года, і даклад Вярхоўнага камісара ААН па правах чалавека аб сітуацыі з правамі чалавека ў Беларусі (датаваны 10 красавіка 2012 года), які палічыў, што ціск на Праваабарончы цэнтр «Вясна» і яго прэзідэнта з'яўляюцца парушэннем артыкула 22 Пакту.

Рашэнне Рабочай групы ААН па самавольных затрыманнях заснавана на міжнародным праве і было вынесена міжнародным наглядальным органам, які складаецца з незалежных экспертаў, па выніках спаборніцкай працэдуры з уцягваннем Рэспублікі Беларусь. Гэтая рэзалюцыя паслужыць асновай для далейшых крокаў да вызвалення Алеся Бяляцкага.

Меркаванні Працоўнай групы па адвольных затрыманнях Савета па правах чалавека ААН адносна справы Алеся Бяляцкага (тэкст дакумента)

 

Апошнія навіны

Партнёрства

Сяброўства