ПАРЭ прыняла рэзалюцыю па Беларусі
Парлямэнцкая Асамблея Рады Эўропы 27 студзеня прыняла рэзалюцыю па сытуацыі ў Беларусі пасьля
прэзыдэнцкіх выбараў:
1. Парлямэнцкая Асамблея выказвае шкадаваньне з прычыны беспрэцэдэнтнай хвалі
гвалту, запалохваньня, масавых арыштаў і перасьледу палітычных апанэнтаў,
праваабаронцаў, супрацоўнікаў СМІ, студэнтаў і грамадзян Беларусі, якія
пасьледавалі за абвяшчэньнем вынікаў прэзыдэнцкіх выбараў, якія адбыліся ў
Беларусі 19 сьнежня 2010 году.
2. Больш за 600 чалавек былі арыштаваныя, у тым ліку кандыдаты ў прэзыдэнты, у
той час як напады і ператрусы праводзіліся ў дамах лідэраў апазыцыі,
праваабаронцаў і журналістаў, а таксама ў офісах шэрагу няўрадавых арганізацый
і СМІ. У месяц, што пайшоў пасьля выбараў, падаўленьне працягваецца больш
мэтанакіравана, і сёньня па-ранейшаму не выяўляецца прыкметаў памякчэньня.
Такое гвалтоўнае падаўленьне палітычных пратэстаў і мэтавыя падаўленьні
палітычных праціўнікаў, праваабаронцаў і супрацоўнікаў сродкаў масавай
інфармацыі ёсьць ня толькі непрапарцыйным адказам на дзеяньні пратэстоўцаў, але
і прамым ігнараваньнем асноўных каштоўнасьцяў падтрыманых Радай Эўропы.
3. Вітаючы Рэзалюцыю Эўрапейскага парлямэнту ад 20 студзеня 2011 году пра
сытуацыю ў Беларусі, Асамблея, у прыватнасьці, асуджае затрыманьне сіламі
бясьпекі пасьля 19 сьнежня 2010 году Ірыны Халіп, журналісткі расейскай газэты
"Новая газета", і жорстка параненага кандыдата ў прэзыдэнты Андрэй
Саньнікава, а таксама пагрозу ўладаў аддаць іх 3-гадовага сына ў дзіцячы дом.
Асамблея таксама асуджае працяг утрыманьня пад вартай Натальлі Радзінай,
рэдактара сайту Хартыя-97, якая была затрымана пад час ператрусу супрацоўнікамі
сілаў бясьпекі ў Мінску 20 сьнежня 2010 года.
4. Асамблея зноў заяўляе аб сваёй перакананасьці ў тым, мусяць цалкам паважацца
палітычныя свабоды, і што ўсе асобы і групы павінны быць у стане мірна
ажыцьцяўляць свае правы на свабоду выказваньня меркаваньняў і сходаў, у тым
ліку пры рэзкай крытыцы на адрас уладаў, і правядзеньня выбараў.
5. Асамблея шкадуе, што, паводле папярэдняй ацэнкі АБСЭ апошніх прэзыдэнцкіх
выбараў, у Беларусі, нягледзячы на некаторыя канкрэтныя паляпшэньні ў сыстэме
выбараў і падчас кампаніі, усё яшчэ існуе значны адрыў ад абавязацельстваў
АБСЭ, у тым ліку, ад шэрагу ключавых міжнародных стандартаў для дэмакратычных
выбараў, такіх, як празрыстасьць і падсправаздачнасьць у падліку галасоў, і
якія былі адзначаны адсутнасьцю роўнага доступу да СМІ для ўсіх кандыдатаў і
нядобрасумленнага выкарыстаньня дзяржаўных рэсурсаў у падтрымку дзейнага
прэзыдэнта.
6. Асамблея таксама выказвае шкадаваньне з нагоды рашэньня беларускіх уладаў не
падаўжаць мандат офіса АБСЭ ў Мінску, якая захоўвае сваю прысутнасьць у
Беларусі з 1998 году.
7. У сьвятле вышэй сказанага, Асамблея заклікае беларускія ўлады:
7.1. неадкладна вызваліць усіх апазыцыйных кандыдатаў і іх прыхільнікаў,
журналістаў і праваабаронцаў, затрыманых па палітычных матывах;
07.2. спыніць перасьлед і запалохваньне апазыцыйных палітыкаў, СМІ і
прадстаўнікоў грамадзянскай супольнасьці;
07.3. правесьці адкрытае расьсьледаваньне злоўжываньняў і непрапарцыйнага
ўжываньня сілы з боку міліцыі і сілаў бясьпекі супраць дэманстрантаў;
7.4. спыніць выключэньне студэнтаў з унівэрсытэтаў і звальненьне людзей з працы
ў сувязі з іх удзелам у акцыі пратэсту;
7.5. перагледзець сваё рашэньне аб закрыцьці офісу АБСЭ ў Менску і падоўжыць
яго мандат ў 2011 годзе і надалей;
7.6. завяршыць працэс рэформаў выбарчага заканадаўства і практыкі з улікам
поўнага набору рэкамендацыяў БДІПЧ / АБСЭ ды Эўрапейскай камісіі за дэмакратыю
праз закон (Вэнэцыянская камісія);
7.7. прыцягнуць да адказнасьці меркаваных вінаватых у зьнікненьні Юрыя
Захаранкі, Віктара Ганчара, Анатоля Красоўскага і Дзьмітрыя Завадзкага, у
адпаведнасьці з рэзалюцыяй 1371 (2004);
07.08. аб'явіць мараторый на выкананьне сьмяротных прысудаў у якасьці першага
кроку да адмены сьмяротнага пакараньня, у адпаведнасьці з рэзалюцыяй 1671
(2009).
8. Асамблея перакананая, што любыя санкцыі і абмежаваньні ў кантактах і
ўзаемадзеяньні з асобамі, адказнымі за падзеі, у тым ліку вышэйшымі службовымі
асобамі краіны, не павінны прывесьці да далейшай ізаляцыі беларускага народу.
9. Асамблея таксама перакананая ў карысьці санкцыяў у дачыненьні да тых, хто
нясе асабістую адказнасьць за самыя абуральныя акты рэпрэсій, пры ўмове што яны
адбываюцца праз справядлівыя і празрыстыя працэдуры. Таму яна (Асамблея)
прапануе ўсім дзяржавам-членам Эўразьвязу, у тым ліку тым, якія не зьяўляюцца
членамі ЭЗ, але маюць намер уступіць ў Эўразьвяз, падтрымаць мэтанакіраваныя
санкцыяў у дачыненьні да беларускіх чыноўнікаў.
10. Асамблея пастанаўляе умацоўваць дыялёг з дэмакратычнымі сіламі Беларусі,
грамадзянскай супольнасьцю, апазыцыйнымі групамі, свабоднымі СМІ і
праваабаронцамі. У тым жа ключы, Асамблея заклікае ўсе краіны Эўразьвязу:
10.1. падтрымаць і разьвіваць дыялёг з грамадзянскай супольнасьцю Беларусі і
інвэставаць у міжасабовыя кантакты зь Беларусьсю на ўсіх узроўнях;
10.2. разгледзець шляхі палягчэньня выдачы віз для звычайных грамадзян
Беларусі, а таксама разгледзець магчымасьць стварэньня ўмоў часовага прытулку
тым, хто знаходзіцца пад пагрозай перасьледу як палітычныя апанэнты,
праваабаронцаў і журналістаў;
10.3. заахвочваць унівэрсытэты, каб яны адчынілі свае дзьверы для беларускіх
студэнтаў, якія былі выгнаныя за палітычную дзейнасьць;
10.4. падтрымаць патрабаваньне працягнуць мандат офісу АБСЭ ў Менску;
10.5. яўна ўстрымацца ад прызнаньня выніку прэзыдэнцкіх выбараў у Беларусі;
10.6. заахвочваць і падтрымліваць намаганьні па зборы і захаваньні доказаў у
дачыненьні да вінаватых у сур'ёзных парушэньнях правоў чалавека з улікам
адрасных санкцый і будучага крымінальнага перасьледу.
11. Што тычыцца ўласных адносін з Беларусьсю, Асамблея нагадвае, што ў сваёй
рэзалюцыі 1727 (2010), прынятай у красавіку 2010 году, <...> Асамблея
пастанавіла прыпыніць кантакты на высокім узроўні з беларускімі ўладамі,
паўтарыўшы, што ня можа быць прагрэсу ў дыялёгу зь беларускімі ўладамі без
прагрэсу ў дасягненьні стандартаў Рады Эўропы.
12. У сувязі зь цяперашнім пагаршэньнем, Асамблея зноў пацьвярджае сваё
рашэньне адкласьці кантакты на высокім ўзроўні зь беларускімі ўладамі. Яна
заклікае Бюро Асамблеі не адмяняць прыпыненьня статусу спэцыяльна запрошанага
для парлямэнту Беларусі:
12.1. пакуль мараторый на выкананьне сьмяротнага пакараньня ня будзе абвешчаны
кампэтэнтнымі беларускімі ўладамі;
12.2. пакуль ня выявіцца істотны і магчымы для праверкі прагрэс ў пляне павагі
да дэмакратычных каштоўнасьцяў і прынцыпаў, падтрыманых Радай Эўропы.
13. Асамблея заклікае ўсе палітычныя бакі Рады Эўропы і Эўрапейскага парлямэнту
прыняць актыўныя меры ў падтрымку іх роднасных партый у Беларусі шляхам
ўмацаваньня асабістага клопату пра зьняволеных лідэраў і членаў іх сем'яў,
прадстаўленьня фінансавай падтрымкі для функцыянаваньня партый, і запрашэньня
іх прымаць актыўны ўдзел у пасяджэньнях эўрапейскага боку на ўсіх узроўнях.
Арыгінальны тэкст рэзалюцыі знаходзіцца ТУТ