Войцэх Бародзіч-Смаліньскі: За санкцыямі супраць Беларусі стаяць не толькі пытанні правоў чалавека

Польшча была адным з ініцыятараў актывізацыі стасункаў паміж Беларуссю і Еўрапейскім саюзам. Цяперашні кіраўнік еўрапейскага парламента Ежы Бузэк перыядычна звяртаецца да тэмы супрацоўніцтва з Беларуссю, пытанняў унутранай і знешняй палітыкі дзяржавы. Пра прагматычныя разлікі і ідэалістычныя чаканні ад дыялогу Беларусі і Еўрапейскага саюза разважае супрацоўнік польскага Цэнтра міжнародных адносін, кіраўнік усходняй праграмы Войцэх Бародзіч-Смаліньскі.

— У лістападзе Еўрапейскі саюз падоўжыў частковае прыпыненне санкцый у дачыненні да беларускіх чыноўнікаў і дзеянне санкцый да кастрычніка 2010 года. Цяпер, калі размова ідзе пра беларуска-еўрапейскія адносіны, надзвычай папулярным з’яўляецца выраз «адчыненае вакно магчымасцяў». Што Вы за ім бачыце?

— Больш за паўгода ў Беларусі назіраецца пазітыўнейшае стаўленне да Еўрапейскага саюза і да актыўнасці, звязанай з ЕС. Гэта, канешне, радуе. Калі чалавек прыязджае ў Беларусь, то на першы погляд падаецца, нібыта тут усё добра і падстаў для санкцый быццам бы няма. Каб зразумець, што адбываецца ў краіне і якія праблемы маюць людзі, трэба пажыць, паназіраць за ўсім. На жаль, большасць чыноўнікаў ЕС такой магчымасці не мае. Яны сустракаюцца толькі з прадстаўнікамі беларускіх уладаў, апазіцыі, часам НДА.

Праблема ў тым, што за санкцыямі супраць Беларусі стаяць не толькі пытанні правоў чалавека, дэмакратыі. Цяпер Еўрасаюз зацікаўлены ў тым, каб як мага больш завязаць Беларусь на сябе, каб краіна была адкрытая да эканамічнага супрацоўніцтва. Праз гэта падаецца, што Беларусь крок за крокам набліжаецца да ЕС. Таксама я думаю, што пэўную ролю ў змене падыходу Захаду да Беларусі адыграла жаданне ўладаў палепшыць свой знешні імідж, праца ў галіне самапіяру.

— Ці змяніліся ў Польшчы адносіны да Беларусі?

— Мы пазітыўна ставімся да беларусаў і ўкраінцаў. Да расіян таксама, але ёсць негатыўнае ўспрыманне расійскай улады. Я б сказаў, што ў Польшчы ёсць «дзве Польшчы», як і «дзве Беларусі» ў вашай дзяржаве. Адны палякі ездзяць у Беларусь, маюць эканамічныя ці проста чалавечыя кантакты з беларусамі, адпаведна, больш аб’ектыўна ўспрымаюць краіну і тое, што ў ёй адбываецца. «Другая Польшча» трымаецца думкі, што тут аўтарытарная краіна, няма добрых дарог і гэтак далей. І вось гэта другое меркаванне трэба мяняць. Натуральна, у вас не ўсё ідэальна, але і не так дрэнна, як падаецца часам з-за мяжы.