На беларускай мове апублікаваны Даклад пра перамяшчэнне дзяцей з Украіны. Публікуем яго высновы

На канферэнцыі АБСЕ па чалавечым вымярэнні ўкраінскія і беларускія праваабаронцы прэзентавалі сумесны даклад "Скрадзенае дзяцінства: як беларускі рэжым сцірае ўкраінскую ідэнтычнасць у дзяцей праз перамяшчэнне, перавыхаванне і мілітарызацыю". Ён падрыхтаваны сумесна Freedom House, Праваабарончым цэнтрам ZMINA, Рэгіянальным цэнтрам па правах чалавека і Праваабарончым цэнтрам "Вясна" пры дапамозе BELPOL. У сярэдзіне верасня аўтары дакладу перадалі дакументы ў Міжнародны крымінальны суд (МУС) у Гаазе. Цяпер яны заклікаюць урады краін-членаў Рымскага статута таксама звярнуцца ў суд і перадаць доказы ўдзелу ўладаў Расіі і Беларусі ў перамяшчэнні дзяцей з Украіны. "Вясна" публікуе даклад на беларускай мове і прыводзіць яго высновы.

"Беларускі рэжым з’яўляецца саўдзельнікам расійскай палітыкі перамяшчэння, індактрынацыі і мілітарызацыі ўкраінскіх дзяцей шляхам перамяшчэння ўкраінскіх дзяцей з часова акупаваных тэрыторый Украіны ў Беларусь, пачынаючы з 2021 года, і ўкаранення расійскай мадэлі перавыхавання і мілітарызацыі на тэрыторыі Беларусі. Гэта пацвярджаецца некалькімі фактарамі", — канстатуюць адразу праваабаронцы.

Датычнымі да перасялення, перавыхавання і мілітарызацыі ўкраінскіх дзяцей праваабаронцы называюць пяць катэгорый людзей: беларускія чыноўнікі, расійскія чыноўнікі, чыноўнікі Саюзнай дзяржавы, акупацыйных уладаў Украіны і прадстаўнікі беларускіх GONGO. Адзначаецца таксама, што "нельга недаацэньваць ролю беларускіх НДА і фондаў". Паводле іх даных, ёсць як мінімум тры групы дзяцей, перасяленне якіх у Беларусь можна кваліфікаваць як дэпартацыю.

"Сістэма выхавання і "адпачынку", у якую трапляюць украінскія дзеці ў Беларусі, арыентавана на распаўсюджванне расійскіх прапагандысцкіх наратываў, накіраваных на дэманізацыю асобных народаў, у прыватнасці, украінскага. Заняткі вядуцца на расійскай мове, а ўкраінскія дзеці ўвесь час ідэнтыфікуюцца як "расіяне" ці "грамадзяне Расіі" ў сістэме, у беларускіх і расійскіх дзяржаўных СМІ, а таксама ў публічнай камунікацыі беларускіх GONGО".

"Скрасці ўкраінскую ідэнтычнасць". Як беларускі рэжым перамяшчае, перавыхоўвае і мілітарызуе ўкраінскіх дзяцей

"Вясна" распавядае пра тое, што казалі эксперты на прэзентацыі даклада на канферэнцыі АБСЕ.

Як сцвярджаюць праваабаронцы, акрамя перавыхавання, відавочнай мэтай перасялення з’яўляецца мілітарызацыя ўкраінскіх дзяцей:

"Украінскія дзеці ў беларускіх установах рэгулярна падвяргаюцца прапагандзе аб службе ў расійскіх узброеных сілах, услаўленні ролі СССР у Другой сусветнай вайне, правядзенні паралеляў паміж гэтымі дзеяннямі і цяперашняй вайной Расіі супраць Украіны. Украінскія дзеці, якія далучыліся да расійскіх ваенізаваных моладзевых арганізацыяў на акупаваных тэрыторыях, будучы пераселенымі ў Беларусь, таксама самі становяцца аб’ектамі прапаганды".

Праваабаронцы ў сваім дакладзе прыходзяць да высновы, што дзеянні прадстаўнікоў Беларусі і Саюзнай дзяржавы сведчаць аб садзейнічанні Расіі – галоўнага выканаўцы – у выглядзе прадастаўлення сродкаў для здзяйснення злачынства, што з’яўляецца дастатковай падставай для крымінальнай адказнасці.

"Палітычная выхаванне і мілітарызацыя ўкраінскіх дзяцей у Беларусі парушае асноўныя правы і свабоды дзіцяці, у тым ліку права на свабоду думкі, права на адукацыю, права карыстацца сваёй культурай, спавядаць сваю рэлігію і карыстацца роднай мовай, як а таксама права быць абароненым ад умяшання ў сваю ідэнтычнасць. Акрамя таго, перавыхаванне ўкраінскіх дзяцей на тэрыторыі Беларусі ва ўмовах вайны Расіі супраць Украіны кваліфікуецца як дыскрымінацыйны пераслед, які з’яўляецца злачынствам супраць чалавечнасці".