Заява Рускага ПЭН-цэнтра з нагоды парушэння правоў чалавека ў Беларусі
Мы, пісьменнікі,
члены Рускага ПЭН-цэнтра, неаднаразова выказвалі сваю занепакоенасць з нагоды
парушэння правоў чалавека ў Беларусі, неаднаразова пратэставалі супраць
пераследу нашых калегаў, пісьменнікаў і журналістаў Уладзіміра Някляева, Паўла
Севярынца, Аляксандра Фядуты, Зміцера Бандарэнкі, Ірыны Халіп і іншых .. . Сёння
мы павінны заявіць, што грамадская і палітычная сітуацыя ў гэтай краіне рэзка
пагаршаецца літаральна з кожным днём. А
лёс нашых калегаў - пісьменнікаў, журналістаў, дзеячаў мастацтва, усіх
нязгодных з рэпрэсіўнай палітыкай Лукашэнкі выклікае ўсё большую і большую
трывогу.
Як
стала вядома ў апошнія дні, 3 кастрычніка г.г. у
Беларусі да шэрагу заканадаўчых актаў прыняты папраўкі, робячы больш жорсткімі
рэпрэсіі супраць грамадскіх арганізацый і асоб, якія выказваюць нязгоду з
палітыкай Лукашэнкі. Любыя
адкрытыя выступы апазіцыі і раней былі забароненыя, але калі раней у некаторых
выпадках справа яшчэ абмяжоўвалася адміністрацыйным пераследам, то зараз любы
пратэст пацягне крымінальнае пакаранне. Мала
таго, супрацоўнікам КДБ цяпер законам дазволена (а па сутнасці, ставіцца ў
абавязак) ужыванне фізічнага ўздзеяння аж да выкарыстання «баявых прыёмаў
барацьбы». Таксама
законам дазволена без санкцыі суду ўрывацца ў жыллё грамадзян, пры адным толькі
падазрэнні, што там адбываецца нешта благое уладам. Пры
гэтым стаў больш жорсткім закон «Аб масавых мерапрыемствах» - да мітынгу цяпер
прыраўноўваецца любы збор грамадзян.
З
асаблівай жорсткасцю дыктатарскі рэжым рэагуе на якую б то ні было фінансавую
дзейнасць апазіцыйных сіл. Як
у горшыя гады савецкага таталітарызму, у цяперашні час у Беларусі арыштаваны і
чакае суда арганізатар фонду дапамогі палітвязьням (Цэнтр «Вясна») Аляксандр
Бяляцкі.
Усялякі
зварот грамадскіх аб'яднанняў або асобных грамадзян у міжнародныя арганізацыі з
скаргай на існуючыя ў Беларусі парадкі зараз можа трактавацца ўладамі як
"дзяржаўная здрада» і карацца пазбаўленнем волі на тэрмін да 15 гадоў.
Усе
згаданыя вышэй рэпрэсіўныя навіны робяць немагчымай або вельмі рызыкоўнай (у
прамым сэнсе: людзі рызыкуюць жыццём) дзейнасць грамадскіх арганізацый - і
сярод іх дзейнасць нашых калег з Беларускага ПЭН-цэнтра.
Мы,
пісьменнікі, члены Рускага ПЭН-цэнтра выказваем сваю салідарнасць з калегамі ў
Беларусі і гатоўнасць аказаць ім любую падтрымку, якая толькі ў нашых сілах.
Мы
таксама заклікаем калегаў па міжнародным ПЭН-руху падзяліць нашу трывогу з
нагоды падзеяў у Беларусі і далучыцца да нашых пратэстаў.
Андрэй Бітаў
Аляксей Сіманаў
Юнна Морыц
Леў Цімафееў
Людміла Ўліцкая
Барыс Яўсееў
Віктар Ерафееў
Канстанцін Кедраў
Вадзім Рабіновіч
Вячаслаў Пьецух