Пісаў вершы, вёў Instagram на 15 тысяч падпісчыкаў, а цяпер у СІЗА. Гісторыя палітвязня Сяргея Сакаўца
29-гадовага галоўнага энергетыка з Мінска з амаль 15 тысячамі падпісчыкамі ў Instagram Сяргея Сакаўца затрымалі 21 верасня мінулага года і арыштавалі на 10 сутак за падпіску на тэлеграм-канал "Рэальная Беларусь". З ЦІП на Акрэсціна хлопец так і не выйшаў — супраць яго распачалі крымінальную справу паводле "народнага" артыкулу 342 Крымінальнага кодэкса за ўдзел у акцыях пратэсту пасля выбараў. Падчас ператрусу ў Сяргея сілавікі забралі буйную суму грошай, якую ён збіраў на новую машыну. Цяпер маці палітвязня аддае амаль усю пенсію, каб аплаціць крэдыт за сына. Ужо чатыры месяцы Сяргея ўтрымліваюць у СІЗА-1, але ён імкнецца выкарыстоўваць гэты час прадуктыўна, нават знаходзячыся ў зняволенні: піша вершы, вучыць англійскую, малюе для сукамернікаў і іх сваякоў, чытае кнігі. Мама Сяргея Тамара распавяла "Вясне" гісторыю палітзняволенага сына.
Затрымалі на працы і арыштавалі за падпіску на "экстрэмісцкі" тэлеграм-канал
Сяргея затрымалі 21 верасня 2021 года проста на працоўным месцы. У кватэры ў яго правялі ператрус, падчас якога забралі ноўтбук, што нават яму не належыць, тэлефон, грошы з кашалька ягонай дзяўчыны і сродкі, якія ён збіраў на куплю машыны: частка з продажу старой машыны, частку падарыла мама, частку ўзяў крэдыт.
Сяргеева маці ў той дзень тэлефанавала ў РАУС даведацца, дзе сын і за што яго затрымалі, але ёй адказалі, што "нічога страшнага, ён па адміністрацыйнай справе праходзіць, правядуць размову і адпусцяць".
Але яго так і не выпусцілі. Сяргея асудзілі на 10 сутак паводле арт. 19.11 КаАП за падпіску на "экстрэмісцкі" тэлеграм-канал "Рэальная Беларусь" і змясцілі ў ЦІП на Акрэсціна.
У кастрычніку 2020 года Сяргея затрымлівалі на Маршы гонару. Тады з Мінска са шматлікімі затрыманымі яго этапавалі ў жодзінскі ІЧУ, дзе асудзілі на сем базавых велічыняў штрафу і адпусцілі.
Шлях Сяргея 11 кастрычніка па Мінску: Акрэсціна — Валадарскага
1 кастрычніка Сяргей мусіў выйсці з "сутак". На Акрэсціна яго сустракала дзяўчына, але марна прачакала цэлы дзень. Калі яна патэлефанавала ў дзверы ў ЦІП, то ёй адказалі, што "такога затрыманага ў іх няма".
"Яна мне патэлефанавала, мы пачалі панікаваць. З дома я пачала тэлефанаваць ва ўсе мінскія РУУС, КДБ. Напэўна, я ў той дзень усё абтэлефанавала, мне ўсюды адказвалі, што "тут няма такога". Па месцы жыхарства я паехала ў РАУС, напісала заяву аб знікненні сына. Была пятніца — апошні дзень працоўнага тыдня. Мне адказалі, што маю заяву адправяць у Мінск, што не так хутка робіцца, бо былі выхадныя дні", — узгадвае мама палітвязня.
Дзяўчына Сяргея заявіла пра ягонае знікненне ў вышук г. Мінска. 1 кастрычніка каля 23:30 ёй паведамілі, што хлопец знаходзіцца ў ІЧУ на Акрэсціна ў межах крымінальнай справы.
"3 кастрычніка я паехала ў Мінск, каб скласці дамову з адвакатам. Потым — у Следчы камітэт напісаць заяву, каб мне растлумачылі, чаму мне не патэлефанавалі і не паведамілі, дзе знаходзіцца мой сын і за што яго затрымалі", — расказвае Тамара.
Праз некалькі дзён родныя з дапамогай адваката змаглі даведацца, што Сяргей затрыманы ў межах артыкула 342 Крымінальнага кодэкса — "удзел у дзеяннях, што груба парушаюць грамадскі парадак". Пазней гэта паведаміў і Следчы камітэт.
"Больш мы нічога не ведаем, бо з адваката ўзялі падпіску аб неразгалошванні".
Сяргей утрымліваўся на Акрэсціна 20 сутак. Увесь гэты час для яго, як і для іншых "палітычных" затрыманых, не прымалі перадачы. Хлопца перавялі ў СІЗА 11 кастрычніка. Там ён упершыню за 20 дзён убачыў сонца і адчуў пах свежага паветра на першым шпацыры.
На наступны пасля пераводу дзень ягоная маці паехала ў Мінск і перадала сыну першую за тры тыдні арышту перадачу.
"Ад такой радасці ў мяне атрымалася перадача каля 18 кілаграмаў".
У першым сваім лісце маме Сяргей напісаў, што па перадачцы яму адразу зрабілася зразумела, што яе збірала мама, бо там шмат лішняга.
Амаль уся пенсія — на крэдыт
Тамара распавядае, што яна вельмі цяжка перажывае сітуацыю з сынам:
"Першыя тры месяцы я знаходзілася ў дэпрэсіі. Столькі перажыла за ўвесь гэты час. Я не разумею: навошта так пакутуюць людзі? Нават цяпер штодня думаю, як ён там і як яму там дрэнна і цяжка, бо ён не заслужыў так пакутаваць".
Акрамя гэтага, маме Сяргея даводзіцца выплачваць крэдыт сына, які ён браў для набыцця машыны і які забралі сілавікі — на гэта ў яе сыходзіць амаль уся пенсія:
"У жніўні сын прадаў машыну за 9 тысяч долараў. Ён хацеў сабраць грошай і купіць іншую. Я таксама збірала яму на машыну па капейцы, каб дапамагчы. Дамова куплі-продажу на машыну ёсць, на астатнюю суму ён аформіў крэдыт, які я цяпер плачу — 220 рублёў на месяц пры маёй пенсіі 258 рублёў. У мяне інваліднасць 3 групы.
І тэлефон, які ён таксама купіў у растэрміноўку за 2 тысячы рублёў, таксама забралі. Я пакуль яшчэ спраўляюся, бо ў лесе зарабіла на грыбах і ягадах".
У дзяўчыны Сяргея забралі грошы з кашалька — 440 долараў і 155 рублёў. У яе ўжо атрымалася забраць іх. А вось грошы за прададзеную ў жніўні машыну вярнуць пакуль не ўдалося.
У кожным лісце Сяргей просіць, каб родныя даведаліся ў следчага, як ім вярнуць грошы за машыну, таму што гэтая сітуацыя яго моцна трывожыць і яму вельмі крыўдна.
Чатыры месяцы ў СІЗА — 40 прачытаных кніг, 44 напісаныя вершы
У СІЗА Сяргей шмат чытае — за чатыры месяцы прачытаў 40 кніг. Палітвязень вучыць англійскую мову, стараецца адціскацца, каб не страціць форму. Сваім сукамернікам, іх жонкам і дзецям ён стварае малюнкі.
У Сяргея Сакаўца ёсць хобі, якімі ён працягвае займацца, нават знаходзячыся ў засценках ізалятара, — напісанне вершаў. У зняволенні хлопец напісаў ужо 44 вершы. На волі Сяргей таксама пісаў вершы, у тым ліку пра тое, што адбываецца ў Беларусі. А вось верш, які палітвязень напісаў на "Валадарцы" ў ноч перад Новым годам — 31 снежня:
"Не хотел отмечать без свободы его я". Дзень народзінаў у СІЗА
17 кастрычніка Сяргею споўнілася 29 гадоў. Свой Дзень народзінаў хлопец сустрэў у СІЗА-1 на Валадарскага. Ягоная дзяўчына занесла яму перадачу, бо хацела яго "пацешыць у гэты дзень чым-небудзь смачненькім". У засценках ізалятара Сяргей напісаў верш "День рождения".
"И вот пришел он долгожданный
17-й день Октября.
Как никогда, он был нежеланный,
Не хотел отмечать без свободы его я.
В это сложно поверить, но мне 29.
Вроде взрослый мужик, а по жизни дурак.
Создал столько проблем всем, что сложно измерить,
Но я обещал, что к 30 разгребу свой бардак.
Сам себя я поздравляю, тем в чем сильно нуждаюсь:
Здоровья и счастья, любви с удачей желаю,
Чтоб свободу мне дали и родные дождались.
А взамен даю слово: "Их никогда не отставить!"
Амаль 15 тысяч у Instagram
Як распавядаюць родныя Сяргея, ён любіць займацца спортам і да затрымання хадзіў у трэнажорную залу, каб быць у форме. Тамара апісвае сына як вельмі акуратнага, прыязнага і артыстычнага маладога чалавека. У Instagram у яго амаль 15 тысяч падпісчыкаў.
"Сяргей любіць кантактаваць з людзьмі і даваць парады", — тлумачыць маці папулярнасць сына.
Мама Сяргея распавядае, што нядаўна, для крымінальнай справы, узяла ва ўніверсітэце, войску і на працы сына характарыстыкі — "усе толькі добрыя якасці". Да затрымання хлопец працаваў старшым інжынерам-энергетыкам.
"На працы ўсе яго паважаюць і шануюць як добрага супрацоўніка. Ён удзельнічаў ва ўсіх святах, нават быў Снягуркай".
"У яго любоў да ўсіх"
Паводле Тамары, Сяргей вельмі моцна любіць жывёл. Яго дома чакае котка Афіна, якую ён вельмі любіць. У лістах Сяргей піша, што вельмі сумуе па ёй і нават напісаў верш пра котку.
Мама Сяргея прыгадвае сямейную гісторыю пра сына, якая шмат што можа сказаць пра яго як пра чалавека:
"Мы жывём у сваёй хаце і ў нас неяк завяліся мышы — прыйшло цэлае сямейства. Сяргей, напэўна, у 11 клас хадзіў. Мы пачалі пасткамі адлоўліваць мышэй. Калі Сяргей гэта ўбачыў, то зрабіў нам заўвагу. Бацьку сказаў: навошта вы іх ловіце і забіваеце, гэта ж мышкі — яны вам нічога дрэннага не зрабілі, хай бы сабе жылі ў хаце. І дадаў, што ў нас у хаце няма ні ката, ні сабакі — дык хай хоць мышкі жывуць. Вось такая ў яго любоў да ўсіх".
Лісты на волю
Тамара распавядае, што ў лістах Сяргей піша, што вельмі сумуе, асабліва па сваёй дзяўчыне і котцы Афіне. Ён увесь час піша, што вельмі моцна хоча дадому.
"Лісты я без валідолу і валяр'янкі чытаць не магу — занадта гэта цяжка", — кажа мама Сяргея.
У Сяргея ёсць дзве сястры, якія намагаюцца яго падтрымліваць лістамі. Але сам хлопец піша, што арышт стаўся для яго нечаканасцю і перакрэсліў шматлікія планы:
"Сяргей у апошнім лісце напісаў, што ў яго ўжо пачало наладжвацца жыццё, што ўжо самастойна ўстаў на ногі, меў планы з нагоды сябе і сваёй дзяўчыны. І раптам усё ў адно імгненне абвалілася!" — пераказвае мама палітвязня словы сына.
"Навошта ваявалі?"
Мама Сяргея распавядае, што ў яго прадзядуля — ветэран Айчыннай вайны, а прабабуля была зняволеная ў канцлагеры ў Германіі.
"Проста крыўдна да слёз: навошта яны ваявалі? Каб іх праўнук цяпер сядзеў ні за што?" — задаецца рытарычным пытаннем Тамара.
Дата суда над Сяргеем пакуль невядомая.
Падтрымаць палітвязня лістамі, водгукамі на вершы, грашовымі пераводамі, бандэролькамі можна па адрасе:СІЗА-1, 220030, г. Мінск, вул. Валадарскага, 2 Сяргею Аляксандравічу Сакаўцу |
"Свобода" — верш Сяргея Сакаўца з "Валадаркі"
До свободы путь — дорога,
Далека — не все дойдут,
Нужно выдержки немного.
Очень сложный важный труд.
Слаще воздуха свободы,
Ничего на свете нет.
Я готов ждать даже годы,
Чтоб увидеть жизни свет!