"Супрацоўнік ДАІ дастаў баявую зброю і накіраваў у мой бок". Мінчука судзяць за замах на забойства супрацоўніка Дапоўнена
Мінскі гарадскі суд 24 лютага пачаў разгляд крымінальнай справы за замах на забойства супрацоўніка органаў унутраных справаў (арт. 14 арт. 362 Крымінальнага кодэкса) супраць 45-гадовага дырэктара адной з мінскіх фірмаў Аляксандра Троцкага. Паводле абвінавачвання, ён правёз 12 жніўня на капоце сваёй машыне супрацоўніка ДАІ Юрава, у выніку чаго той атрымаў цялесныя пашкоджанні, якія не пацягнулі за сабой кароткачасовага расстройства здароўя. Па словах Троцкага, яго машыну беспрычынна спынілі людзі ў цёмным і балаклавах, а калі той, баючыся за сваё жыццё, адмовіўся выйсці з машыны, супрацоўнік ДАІ "дастаў баявую зброю і накіраваў у яго бок, прыцэліўся прама ў галаву і падрыхтаваўся страляць". Пасля затрымання Троцкага моцна збілі. З чэрапна-мазгавой траўмай пад канвоем і ў кайданках ён правёў у шпіталі тры тыдні. Затым Аляксандра Троцкага перавялі ў СІЗА-1 па крымінальнай справе за гвалт у дачыненні да міліцыянта (арт. 364 КК). Але перад перадачай справы ў пракуратуру следчыя перакваліфікавалі абвінавачанне на больш жорсткае — замах на забойства супрацоўніка органаў унутраных справаў. Справа разглядаецца пад старшынствам суддзі Сяргея Хрыпача. Пацярпелы супрацоўнік ДАІ Юраў на першае паседжанне не з'явіўся ў сувязі з падазрэннямі ў яго COVID-19. "Вясна" назірае за гэтым судовым працэсам і падрабязна распавядае акалічнасці гэтай гучнай справы.
У чым абвінавачваюць мужчыну?
Па абвінавачванні кіроўца Аляксандр Троцкі ў перыяд часу з 19:50 па 19:55 12 жніўня на праезнай частцы на праспекце Пераможцаў па кірунку вуліцы Мельнікайтэ і праспекта Машэрава спыніў свой аўтамабіль "Шкода-кадзіак" па законнаму патрабаванню супрацоўніка ДАІ маёра міліцыі Юрава. На неаднаразовыя патрабаванні супрацоўніка АМАПа заглушыць рухавік, выйсці з аўтамабіля, адкрыць багажнае аддзяленне для агляду Троцкі катэгарычна адмовіўся ў грубай форме. Пры гэтым, "рухавік наўмысна не заглушыў, з аўтамабіля не выйшаў, багажнае аддзяленне для надгляду не падаў". Затым Троцкі, працягваючы знаходзіцца ў аўтамабілі, "маючы мэту на здзяйсненне забойства супрацоўніка органаў унутраных спраў Юрава, жадаючы перашкодзіць яго законнай дзейнасці, з помсты Юраву па выкананні ім абавязкаў па забеспячэнні ім аховы грамадскага парадку, выкарыстоўваючы ў якасці прылады забойства крыніцу падвышанай грамадскай небяспекі — аўтамабіль «Шкода-кадзіак», назіраючы перашкоды ў выглядзе які стаяў каля капота Юрава раптам наўмысна пачаў рух на Юрава".
Па абвінавачванні, калі супрацоўнік ДАІ ўпаў на капот і стукнуўся целам аб аўтамабіль, з мэтай рэалізацыі забойства Юрава Троцкі наўмысна працягнуў рух на аўтамабілі, калі той быў на капоце, "тым самым маючы намер на яго забойства". Давесці да канца забойства Юрава Троцкі не змог па незалежных ад яго абставінах, паколькі пацярпелы ў момант наезду знаходзіўся ў бронекамізэльцы. Юраў перакаціўся па капоце па рухомым аўтамабілю і ўпаў на праезную частку. Пасля наезду Троцкі схаваўся з месца здарэння. Такім чынам, на думку дзяржабвінаваўцы, Троцкі здзейсніў замах на забойства супрацоўніка органаў унутраных спраў у сувязі са здзяйсненнем ім у сувязі з выкананнем ім абавязкаў па ахове грамадскага парадку — ч. 1 арт. 14 арт. 362 Крымінальнага кодэксу.
Мужчыну цалкам віну не прызнае.
Якія траўмы былі нанесеныя пацярпеламу?
Згодна з матэрыяламі справы, супрацоўніку ДАІ Юраву ў выніку дзеянняў Троцкага прычыненыя крывападцёкі правага перадплечча, левай бакавой паверхні тулава, драпіна на правай ступні, якія адносяцца да цялесных пашкоджанняў, якія не пацягнулі за сабой кароткачасовага расстройства здароўя.
Што кажа на судзе сам Троцкі?
Аляксандр Троцкі ў судзе адмовіўся адказваць на пытанні дзяржабвінаваўцы, а зачытаў сваю пазіцыю з раней падрыхтаванага ім ліста. Ён адразу заявіў, што віну не прызнае.
Троцкі распавядае, што 12 жніўня ён вяртаўся дадому з працы. Ён хацеў выехаць на МКАД, але дарогі ў горадзе былі перакрытыя.
"Адзіным аптымальным маршрутам выехаць на МКАД — праспект Пераможцаў. Калі я рухаўся па праспекце, я звярнуў увагу на групу людзей у цёмным адзенні і балаклавах, якія знаходзіліся на краі праезнай часткі. У некаторых з іх у руках была зброя. Адзін з іх выйшаў на праезную частку насустрач майму аўтамабілю. Ён перагарадзіў шлях і жэстам рукі падаў каманду спыніцца. Я падпарадкаваўся гэтаму патрабаванню. Як у наступстве высветлілася, гэтыя людзі ў цёмным адзенні і са схаванымі балаклавамі асобамі былі супрацоўнікамі міліцыі. Да дзвярэй кіроўцы падышоў супрацоўнік, які мне перагарадзіў рух і падаў сігнал аб спыненні. Як у наступстве — гэта быў супрацоўнік АМАПа Карота. Ён у агрэсіўнай форме, не прадставіўшыся, без тлумачэння прычын запатрабаваў выйсці з аўтамабіля. У гэты момант да майго аўтамабіля падышлі іншыя супрацоўнікі, твары якіх былі схаваныя балаклавамі. Пры гэтым, устанавіць, што былі супрацоўнікі АМАПу, а адзін з іх быў супрацоўнік ДАІ — было немагчыма. Прычыну прыпынку мне не абвясцілі. Юраў да мяне наогул не падыходзіў і да мяне не звяртаўся.
"Прыцэліўся мне прама ў галаву і падрыхтаваўся страляць"
Баючыся за сваю бяспеку, з прычыны агрэсіўнасці гэтых асоб, я спытаў у Кароты, ці магу я заставацца ў аўтамабілі. Ніякай неабходнасці выходзіць з аўтамабіля не было. Ніякага правапарушэння я не здзяйсняў, ніхто не абвясціў мне, што я затрыманы і павінен выйсці з аўтамабіля. У гэты момант Карота паспрабаваў адкрыць дзверы кіроўцы звонку, але яна апынулася заблакаваная. Тады Карота яшчэ ў больш агрэсіўнай форме запатрабаваў выйсці з аўтамабіля і адкрыць багажнік. Адначасова адзін супрацоўнік, які знаходзіўся з правага боку ад мяне, паспрабаваў адкрыць правую пасажырскія дзверы, але яны таксама была заблакаваныя. Я адказаў Кароце, што мне страшна і я баюся выходзіць з аўтамабіля, а адкрыць багажнік можна не выходзячы з аўтамабіля. Пры гэтым, ні аднаго грубага або матнага слова я не сказаў. Далей Карота рэзка зрабіў спробу адкрыць дзверы кіроўцы. Ён засунуў руку ў прыадчыненае акно і паспрабаваў выбіць акно локцем. Пры гэтым мне ніхто не паведаміў, што ў дачыненні да мяне можа быць ужытая фізічная сіла або спецсродкі.
Адразу ж пасля няўдалай спробы выбіць шкло Карота падаў сігнал і супрацоўнікі, якія стаялі вакол аўтамабіля, накіравалі зброю ў мой бок. Адначасова супрацоўнік ДАІ Юраў стаў наперадзе машыны за 1,5 метра, дастаў баявую зброю і накіраваў у мой бок, прыцэліўся мне прама ў галаву і падрыхтаваўся страляць".
"Супрацоўнік ДАІ, спрабуючы спыніць аўтамабіль, скокнуў целам на капот"
Па словах Аляксандра, іншы супрацоўнік з прадметам у руках, падобным на малаток, накіраваўся да пасажырскіх дзвярэй.
"Моцна спалохаўшыся за сваё жыццё, я проста паспрабаваў з'ехаць з месца прыпынку. Для чаго вывярнуў руль максімальна налева, крануўся з месца, спрабуючы нікога не закрануць. Пры гэтым Юраў, напэўна, спрабуючы спыніць аўтамабіль, скокнуў целам на капот, пасля чаго скаціўся ў бок, а я выехаў на паласу руху і паспрабаваў з'ехаць. Па аўтамабілю адкрылі агонь, пачалі страляць. Было зразумела, што па аўтамабілю было зроблена значна больш трох стрэлаў".
"Мяне жорстка і беспадстаўна збілі"
Як распавядае Аляксандр, на бліжэйшым скрыжаванні ён спыніў аўтамабіль, і ён хацеў звярнуцца ў міліцыю, але ў гэты час яго спыніў іншы экіпаж ДАІ.
"Я выйшаў з аўтамабіля, мяне жорстка і беспадстаўна збілі, а аўтамабіль пашкодзілі. Пасля гэтага мяне неаднаразова збівалі з ужываннем дубінак, пісталета і з ужываннем газавага балончыка, распыліўшы мне яго ў твар. Практычна з самага пачатку збіванняў самастойна перасоўвацца я ўжо не мог".
"Я проста хацеў з'ехаць, таму што спалохаўся за сваё жыццё"
Троцкі яшчэ раз звярнуў увагу суда, што намеру на забойства ў яго не было, а ўсе яго дзеянні звязаныя толькі з тым, што ён "рэальна баяўся за сваё жыццё, бо абсалютна беспадстаўна на яго была накіраваная баявая зброя і супрацоўнікі міліцыі падрыхтаваліся страляць".
"Пры гэтым з двух бакоў без тлумачэння прычын асобы ў чорнай вопратцы, са схаванымі тварамі і без апазнавальных знакаў сталі выломліваць дзверы аўтамабіля. Я дапускаю, што ў выніку маіх дзеянняў былі прычыненыя цялесныя пашкоджанні Юраву, аднак намеру ў мяне на гэта не было. Я проста хацеў з'ехаць, таму што спалохаўся за сваё жыццё".
Таксама Аляксандр Троцкі адзначыў, што ён раней не ведаў Юрава, таму не мог яму помсціць за што-небудзь ці адчуваць да яго непрыязныя адносіны.
"Прашу суд вынесці апраўдальны прысуд. На пытанні адмаўляюся адказваць, карыстаючыся сваім правам", — сказаў напрыканцы Аляксандр.
Што адбылося пасля інцыдэнту?
12 жніўня прэс-сакратарка МУС Вольга Чамаданава ў Telegram-канале паведаміла, што супрацоўніку міліцыі аказана медыцынская дапамога і ён дастаўлены ў медустанову. Аднак тое, што і кіроўца "Шкоды" Аляксандр Троцкі быў дастаўлены ў бальніцу пасля збіцця — Чамаданава змаўчала.
У 5-й клінічнай бальніцы мужчына знаходзіўся тры тыдні. За гэты час у палату да Аляксандра нікога з родных не пусцілі. Ён быў прыкаваны кайданкамі да ложка, яго ахоўваў канвой. Трэцяга верасня Аляксандра з лякарні перавялі ў СІЗА № 1 на вуліцы Валадарскага, дзе ён знаходзіцца і цяпер.
У дачыненні да Аляксандра адразу распачалі крымінальную справу паводле арт. 364 Крымінальнага кодэкса — гвалт у дачыненні да супрацоўніка органаў унутраных справаў. Аднак у снежні — перад перадачай справы ў пракуратуру — артыкул перакваліфікавалі. Цяпер Аляксандра Троцкага абвінавачваюць па ч. 1 арт. 14 арт. 362 Крымінальнага кодэкса — замах на забойства супрацоўніка органаў унутраных справаў у сувязі з выкананнем ім абавязкаў па ахове грамадскага парадку. Санкцыя артыкула 362 Крымінальнага кодэкса прадугледжвае пакаранне ў выглядзе пазбаўлення волі на тэрмін ад дзесяці да дваццаці пяці гадоў, пажыццёвае зняволенне, смяротнае пакаранне. Згодна ч. 2 арт. 14 КК адказнасць за замах на злачынства надыходзіць па тым жа артыкуле Кодэкса, што і за закончанае злачынства.
22 студзеня, калі крымінальная справа супраць Аляксандра ўжо знаходзілася ў Мінгарсудзе, Цэнтральны суд разгледзеў адміністрацыйную справу супраць яго за непадпарадкаванне супрацоўніку АМАПу 12 жніўня — па арт. 23.4 КаАП. Гэта быў паўторны разгляд справы, новы пратакол на яго быў складзены 22 снежня. Суддзя Дзмітрый Карсюк асудзіў Аляксандра Троцкага на 15 сутак адміністрацыйнага арышту.
Што адбываецца на судзе?
Аляксандра Троцкага абараняе адвакат Яўген Маслаў. Дзяржаўнае абвінавачванне падтрымлівае пракурор Антон Цюменцаў. Ён таксама выступаў у гэтым судзе дзяржабвінаваўцай па справе блогера Паўла Спірына, якога 5 лютага асудзілі на чатыры гады і шэсць месяцаў пазбаўлення волі ў папраўчай калоніі агульнага рэжыму.
Пацярпелы супрацоўнік ДАІ Юраў на першае паседжанне не з'явіўся ў сувязі з падазрэннямі ў яго COVID-19. З матэрыялаў справы стала вядома, што Аляксандр Троцкі пісаў заявы на ўзбуджэнне крымінальнай справы ў дачыненні да Юрава па наступных артыкулах:
- Наўмыснае прычыненне цяжкага цялеснага пашкоджання (ч. 2 арт. 147 КК);
- Перавышэнне ўлады або службовых паўнамоцтваў (ч. 3 арт. 426 КК);
- Наўмыснае знішчэнне альбо пашкоджанне маёмасці (ч.3 арт. 28 КК).
Але па ўсіх артыкулах следчыя не знайшлі падставаў для ўзбуджэння крымінальнай справы ў адносінах да супрацоўніка ДАІ.
"Збівалі і засоўвалі пісталет у рот"
На судзе агучылі паказанні Троцкага, дадзеныя ім падчас папярэдняга следства ў 5-ай бальніцы. Ён заяўляў, што яму пагражалі забойствам, збівалі і засоўвалі пісталет у рот, прыводзілі ў пачуццё нашатырам і працягвалі збіваць, ледзь не запаў у кому.
"Мне былі ўжытыя цяжкія цялесныя пашкоджанне ў групе асоб", — зафіксавана ў пратаколах допыту.
Суддзя задаў пытанне, чаму ў паказаннях падчас следства Троцкі не ўказаў аб наездзе і супраціве. Троцкі адмовіўся ад адказу.
Падчас следства, калі стан здароўя Аляксандра стаў лепшым, Троцкі пагадзіўся даць паказанні, але адразу заявіў аб тым, што намеру на прычыненне пашкоджанняў супрацоўніку ў яго не было, а ўсё тое, што адбылося — чыстая выпадковасць.
Следчыя запытваліся ў яго, чым ён займаўся 9,10,11 жніўня, але Троцкі адказваў, што не памятае, але ўдзелу ў мітынгах і беспарадках ён не прымаў.
Падпісаны на "Краіну для жыцця", галасаваў за Ціханаўскую
З матэрыялаў справы стала вядома, што падчас следства быў агледжаны тэлефон Аляксандра Троцкага. У кэшы тэлефона захавалася інфармацыя, якія відэа ён праглядаў у тэлеграме. Адвакат сказаў, што наяўнасць відэа на тэлефоне з Onliner, Nexta і TUT.BY не кажа пра тое, што ён іх прагледзеў.
Пракурор агучыў, што ў тэлеграме Троцкі быў падпісаны на каналы "Радыё Свабода" і "Краіна для жыцця". Таксама з агляду тэлефона стала вядома, што Аляксандр зарэгістраваўся на платформе "Голас" і на выбарах галасаваў за Святлану Ціханоўскую. Гэта ўсё агучваецца ў судзе. Да матэрыялаў справы прыклалі скрыншот адказу Троцкаму на падпісаную ім петыцыю аб сыходзе з пасады прэзідэнта Аляксандра Лукашэнкі.
Судовае пасяджэнне на сёння скончана. Заўтра плануецца допыт сведак — супрацоўнікаў АМАПу, якія былі на месцы здарэння.
Падрабязна пра гэтую справу мы пісалі тут:
За наезд на нагу супрацоўніка ДАІ мінчука будуць судзіць за замах на забойства