"Справа сфабрыкаваная", а пацярпелы і сведкі — на самаізаляцыі. Пачаўся суд над палітвязнем Кулакоўскім Дапоўнена

У судзе Маскоўскага раёна горада Менска 20 студзеня пачаўся разгляд крымінальнай справы ў дачыненні да палітычнага зняволенага Дзмітрыя Кулакоўскага. Ён абвінавачваецца па артыкуле 369 КК РБ (абраза прадстаўніка ўлады). Кулакоўскага даставілі ў суд пад канвоем .

Суддзёй выступае Т. Пірожнікава, а дзяржабвінаваўцам — старэйшы памочнік пракурора Серакоў. Абарону Кулакоўскага прадстаўляе Тарасюк. 

Дзмітрый Кулакоўскі перад судовым пасяджэннем. Фота: spring96.org

37-гадовы Дзмітрый Кулакоўскі — былы начальнік крымінальнага вышуку Заводскага РУУС горада Мінска. 18 жніўня ён прыняў рашэнне аб звальненні:

«Пасля жнівеньскіх падзей я прыняў рашэнне, што працаваць не змагу, — растлумачыў Кулакоўскі ў ходзе судовага пасяджэння. — Я выклаў свой загад аб звальненні ў Інтэрнэт (некалькі фота, дзе ёсць загад аб звальненні, службовая форма, а таксама яе фота побач са смеццевым кантэйнерам — Заўв.). Думаю, што супрацоўнікі ГУУБ вырашылі мяне правучыць і паказаць супрацоўнікам, якія засталіся, што не варта звальняцца. На Акрэсціна ў мяне патрабавалі падпісаць прызнанне, але я адмовіўся (раней Кулакоўскі адбыў два адміністрацыйныя арышты — з 7 кастрычніка яму далі 12 дзён за супраціў, а затым яшчэ 15 дзён — заўв.). Таму я ўтрымліваўся ў нечалавечых умовах, сядзеў у карцэры 25 сутак без лекаў (у Дзмітрыя маецца цукровы дыябет — Заўв.)».

Кулакоўскі таксама заявіў, што крымінальная справа ў дачыненні да яго сфабрыкавана. Сваю віну ён не прызнае.

Абвінавачванне і самаізаляцыя

Згодна з абвінавачваннем, Дзмітрый Кулакоўскі з намерам публічна абразіць прадстаўніка ўлады пятага кастрычніка ў перыяд часу з 8.02 па 8.04 у телеграм-канале «Каратели Беларуси» з мэтай прычынення шкоды аўтарытэту дзяржаўнай улады размясціў каментар пад паведамленнем, якое ўтрымлівала фота старэйшага оперупаўнаважанага УУС Смоляра, яго дату нараджэння, кантактныя абаненцкія нумары, тым самым публічна абразіў яго, бо яго каментар меў  супярэчнае маралі выказванне, у якім, паводле ацэнак экспертаў, маецца негатыўная ацэнка Смоляра.

Сам жа пацярпелы Смоляр на судовае пасяджэнне не з'явіўся па прычыне захавання правілаў самаізаляцыі. У суд ён даслаў заяву, у якой просіць разглядаць справу без яго, бо яго паказанні, дадзеныя падчас следства, ён падтрымлівае ў поўным аб'ёме. Акрамя таго, у лісце Смаляр просіць спагнаць з Кулакоўскага кампенсацыю маральнай шкоды ў суме 1000 беларускіх рублёў, паколькі яму "прычыненыя маральныя пакуты і парушаная дзелавая рэпутацыя".

Сведка Гвоздзь, які з'яўляецца супрацоўнікам міліцыі, таксама даслаў у суд ліст, дзе просіць разглядаць справу без яго, бо ён таксама знаходзіцца на самаізаляцыі.

Акрамя таго ў суд паступіла пісьмовае хадайніцтва ад яшчэ аднаго сведкі па крымінальнай справе рамана — Каліноўскага. Ён просіць выканаць у дачыненні да яго асобы меры бяспекі ў выглядзе невыдаванні звестак пра яго асобу (змяніць прозвішча і імя), а таксама вызваліць яго ад яўкі на судовае пасяджэнне. З гэтым дзяржабвінаваўца згаджаецца, аднак абарона Кулакоўскага настойвае на яго выкліку:

"У абвінавачвання і абароны павінна быць роўнасць. У мяне ёсць больш за 20 пытанняў пра допыт гэтага сведкі. Гэта парушэнне права на абарону".

Нягледзячы на гэта, суддзя задаволіла хадайніцтва аб нявызаве Каліноўскага, а таксама аб нераскрыцці яго асобы — паколькі ў сувязі з удзелам у крымінальным працэсе сведка і яго блізкія могуць падвергнуцца небяспецы.

Акрамя гэтага, абарона прапанавала дапытаць на судовым пасяджэнні Каліноўскага з утойваннем ягонай асобы: праз Skype альбо закрытыя дзверы. Таксама  абарона патрабавала прыпыніць судовае пасяджэнне да выздараўлення пацярпелага Смоляра і сведак  — аднак дзяржабвінаваўца палічыў, што гэта будзе зацягваннем працэсу.

Што рабіў Каліноўскі?

У ходзе судовага пасяджэння суддзя прачытала паказанні Каліноўскага. Згодна з імі, Каліноўскі, які працуе з 2017 года старэйшым оперупаўнаважаным УСБ МУС, даведаўся шостага кастрычніка, што ў телеграм-канале быў размешчаны пост пра яго калегу Смоляра, а пад ім — абразлівыя каментары карыстальніка з нікам "значок маланкі — 88 — значок маланкі". З мэтай атрымання інфармацыі аб асобе, якая пакінула каментары, Каліноўскі ўступіў у перапіску з гэтым карыстальнікам і вызначыў, што за ім стаіць Кулакоўскі — у тым ліку дзякуючы таму, што той адправіў фатаграфію сваёй формы каля смеццевага кантэйнера. Акрамя таго, карыстальнік паведаміў, што ў яго маецца інфармацыя пра супрацоўнікаў АУС, якія працавалі 9 жніўня, у тым ліку інфармацыя аб размяшчэнні асабістага складу — і ён можа падзяліцца гэтай нфармацыяй з Каліноўскім за грошы.

Таму Каліноўскі дамовіўся з Кулакоўскім пра сустрэчу шостага кастрычніка.  Аб такой перапісцы Каліноўскі далажыў кіраўніцтву. Сам жа ён на сустрэчу паехаць не змог, таму замест яго туды адправіўся Гвоздзь, каб здзейсніць кантрольную закупку. Скрыншоты сваёй перапіскі з карыстальнікам пад нікам "значок маланкі — 88 — значок маланкі" ў Каліноўскага не захаваліся, паколькі ён іх "выдаліў пры ачыстцы памяці".

Абаронай адзначалася, што падчас кантрольнай закупкі, якая здзяйсняецца праваахоўнымі органамі, павінна праводзіцца фота- і аўдыё-фіксацыя дзеяння — аднак нічога гэтага ў матэрыялах справы няма.

Хадайніцтвы — адхіліць

Абарона хадайнічала аб прадастаўленні тэлефона Каліноўскага, на якім захоўваліся скрыншоты перапіскі з Кулакоўскім, і правесці судова-тэхнічную экспертызу на перапіску ў месенджары тэлеграма. Суддзя ў такім хадайніцтве адмаўляе, як і ў наступным: абарона прасіла запатрабаваць у мабільнага аператара перадаць звесткі з мабільнага тэлефона, з якога перапісваўся Каліноўскі — паколькі ў матэрыялах справы такія звесткі адсутнічаюць.

Яшчэ адно хадайніцтва з боку абароны — аб выкліку камп'ютэрнага эксперта: ён бы распавёў пра тое, што ярлык на кампутары лёгка можна стварыць мінулай датай. Навошта?

Справа ў тым, што пры вобшуку, праведзеным у кватэры Кулакоўскага, быў канфіскаваны у тым ліку яго ноўтбук, дзе змяшчаецца ярлык, які Кулакоўскі і хацеў перадаць на флэш-карце Каліноўскаму/Гваздзю за грошы. Аднак пры канфіскацыі ноўтбука супрацоўнікі міліцыі не апячаталі яго, як належыць, а проста змясцілі яго ў пакет, які самі папрасілі ў жонкі Кулакоўскага — пра гэта яна сама заявіла на судовым пасяджэнні, дзе выступала сведкай з боку абароны.

Адміністрацыйны пераслед Кулакоўскага

Як распавяла жонка Кулакоўскага, Дзмітрый выйшаў у краму ўвечары шостага кастрычніка — але так і не вярнуўся (нагадаем, менавіта ў гэты час Каліноўскі/Гвоздзь "прызначылі" Кулакоўскаму кантрольную закупку).

Пазней жонка даведалася, што Дзмітрый знаходзіцца ў ІЧУ на Акрэсціна. Сёмага кастрычніка яго асудзілі на 12 сутак арышту па артыкуле 23.4 (Супраціў супрацоўніку міліцыі). Пасля гэтага Кулакоўскага зноў пакаралі арыштам у 15 сутак, паколькі ён нібыта выйшаў з Акрэсціна 18 кастрычніка, па заканчэнні свайго 12-сутачнага арышту — і адразу ж здзейсніў супрацьпраўныя дзеянні, з-за чаго зноў быў затрыманы і асуджаны.

Жонка Каліноўскага і яшчэ двое ягоных сваякоў, якія выступілі на судовым пасяджэнні сведкамі, адзначылі, што стаялі 18 кастрычніка каля Акрэсціна ў чаканні Дзмітрыя і ўважліва назіралі за ўваходнымі дзвярыма. З іх Дзмітрый не выходзіў.

Катаванні і "указ кіраўніцтва". Што было з Кулакоўскім пасля затрымання шостага кастрычніка

Абарона Кулакоўскага хадайнічала аб абвяшчэнні пратаколу допыту Кулакоўскага ад 17 лістапада (сам Дзмітрый падчас судовага паседжання адмовіўся даваць паказанні, скарыстаўшыся артыкулам 27 Канстытуцыі РБ). У ім значылася наступнае:

"Шостага кастрычніка ў 16 гадзін я выйшаў у краму. На вуліцы я адчуў, як нехта нанёс па кадыку ўдар — я адчуў памутненне і ўпаў. Хтосьці мяне утрымліваў, націскаючы каленам на галаву. За спіной надзелі кайданкі і змясцілі ў мікрааўтобус. Там было не менш пяці-шасці чалавек у грамадзянскай форме і балаклавах. Хутчэй за ўсё гэта СОБР. Яны наносілі ўдары — не менш пяці ў галаву, і не менш чатырох — па корпусе. У свой адрас я чуў нецэнзурную лаянку і пагрозу фізічнай расправы.

Мікрааўтобус пад'ехаў да Дэпартаменту аховы МУС Маскоўскага раёна. Мяне завялі на трэці паверх (далей Кулакоўскі падрабязна апісвае размяшчэнне кабінета і яго асаблівасці — Заўв.) Я сеў, рукі за спіной былі ў кайданках. Побач было двое супрацоўнікаў у балаклавах.

У кабінет сталі заходзіць яшчэ супрацоўнікі, якія мяне папракалі ў тым, што я звольніўся. На маё пытанне, чаму мяне затрымалі, а таксама на патрабаванне даць адваката, яны выйшлі, а супрацоўнікі ў балаклавах нанеслі некалькі ўдараў. Яны завялі мае ногі пад кісці рук —  ад чаго мышцы сцёгнаў зводзіла ад сутараг. Супрацоўнікі сказалі, што адваката не дадуць, і каб я з усім згаджаўся. Колькі гэта доўжылася, я дакладна не памятаю-з-за моцнага болю. Я крычаў ад болю.

Затым прыйшоў супрацоўнік, хутчэй за ўсё, ГУУБ, і сказаў: "Хопіць". Ён спытаў, ці буду я даваць паказанні? Я адказаў, што без адваката размаўляць не буду.

Пасля гэтага мяне даставілі ва УУС адміністрацыі Маскоўскага раёна, дзе азнаёмілі з узбуджэннем крымінальнай справы. Затым перавезлі ў ізалятар часовага ўтрымання, дзе адразу ж змясцілі ў карцэр — па якой прычыне, невядома.

Ложак там не адшпільвалася, у сувязі з чым я спаў на зэдліку, прышрубаваным у сярэдзіне пакоя. Святло не выключалася ніколі. Я спытаў, чаму ўтрымліваюся ў такіх умовах — на што атрымаў адказ: "гэта ўказ кіраўніцтва".

Сёмага кастрычніка нада мной адбыўся суд, пасля якога зноў мяне змясцілі ў карцэр.Там я прабыў да 30 кастрычніка. Спальнае месца не давалася, вады давалі каля паўтары літраў у дзень — і для піцця, і для гігіены. Перадачы не перадавалі. Адзін-два разы ў тыдзень мяне выводзілі з карцэру, залівалі туды ваду — і адразу заводзілі назад. З-за сырасуі ў мяне пачаўся кашаль. Просьбы выклікаць лекара ігнараваліся. Лекі не перадавалі. У мяне апухлі ногі (у Дзмітрыя маецца варыкознае пашырэнне вен — Заўв.).

12 кастрычніка я абвясціў аб пачатку галадоўкі. Але ўмовы не памяняліся. На фоне цукровага дыябету я адчуў сябе дрэнна. Я дастаў з штаноў і байкі металічныя заклёпкі і праглынуў іх. Маім намерам не было самагубства — я хацеў, каб медыцынскія работнікі аказалі мне дапамогу. Я сказаў пра гэта канвойным. Але да мяне прыйшоў толькі фельчар і сказаў, што дапамогі мне не акажуць.

19 кастрычніка нада мной зноў прайшоў суд. Паводле матэрыялаў суда, я выйшаў са сцен Акрэсціна — аднак у рэчаіснасці мяне ніхто не выпускаў.

Другога лістапада мяне вызвалілі".

Судовае пасяджэнне па крымінальнай справе Дзмітрыя Кулакоўскага працягнецца 21 студзеня ў 10.30.