Пленум Вярхоўнага суда абмяркуе практыку разгляду судамі пытанняў прымянення прымусовых мер бяспекі і лячэння

Пленум Вярхоўнага суда Беларусі, які пройдзе 28 сакавіка, упершыню будзе прысвечаны практыцы разгляду судамі пытанняў, звязаных з прымяненнем прымусовых мер бяспекі і лячэння ў крымінальным судаводстве. Пра гэта БелаПАН паведаміла прэс-сакратар ВС Марыя Лапо.

Прымусовыя меры бяспекі і лячэння — гэта від крымінальна-прававога ўздзеяння, які не з'яўляецца крымінальным пакараннем і ўяўляе сабой сістэму псіхатэрапеўтычных, медыка-прафілактычных і медыка-рэабілітацыйных, а таксама медыцынскіх мер па доглядзе і наглядзе за асобамі, якія пакутуюць на псіхічнае расстройства (захворванне), што пазбаўляе іх магчымасці ўсведамляць значэнне сваіх дзеянняў ці кіраваць імі, калі гэтыя асобы па характары ўчыненага імі дзеяння і сваім псіхічным стане ўяўляюць небяспеку для грамадства.

Прымусовыя меры бяспекі і лячэння могуць быць прыменены да асоб, якія пакутуюць на псіхічныя расстройствы (захворванні), калі ўстаноўлена, што яны, знаходзячыся ў стане поўнай адсутнасці памяці, учынілі грамадска небяспечнае дзеянне, прадугледжанае крымінальным законам.

У залежнасці ад характару захворвання (расстройства) асобы, ступені небяспекі ўчыненага ім грамадска небяспечнага дзеяння суд можа прымяніць наступныя прымусовыя меры бяспекі і лячэння: прымусовае амбулаторнае назіранне і лячэнне ва ўрача-спецыяліста ў сферы аказання пісхіятрычнай дапамогі, прымусовае лячэнне ў псіхіятрычным стацыянары са звычайным, узмоцненым або строгім назіраннем.

Мэтай прымусовых мер бяспекі і лячэння з'яўляецца папярэджанне з боку згаданых асоб учынення новых грамадска небяспечных дзеянняў, іх ахова і лячэнне.

Паводле звестак судовай статыстыкі, пры агульным зніжэнні судзімасці колькасць асоб, у якіх поўнасцю адсутнічае памяць і да якіх прымененыя прымусовыя меры, за апошнія пяць гадоў зменшылася крыху больш чым на 100 чалавек (у 2008 годзе — 437, у 2012-м — 324).

У дачыненні да асоб, якія ўчынілі злачынства ў стане зменшанай непрытомнасці, а таксама якія пакутуюць на хранічны алкагалізм, наркаманію ці таксікаманію, прымусовыя меры бяспекі і лячэння могуць быць прызначаныя разам з пакараннем ці іншымі мерамі крымінальнай адказнасці.

Як сказала Марыя Лапо, удзельная вага асоб, якія пакутуюць на хранічны алкагалізм, наркаманію, таксікаманію, у складзе асуджаных за 5 гадоў узрасла практычна ў 2 разы. Калі ў 2008 годзе з 68.531 асуджанага на такія захворванні пакутавалі 11.314 асоб, то ў 2012 годзе на 40.356 асуджаных такіх асоб прыпала ўжо 11.621. Крыху павялічылася і колькасць асуджаных, якія ўчынілі злачынствы ў стане найменшай свядомасці (135 асоб у 2008 годзе, 152 — у 2012-м).