У вянок памяці Праваабаронцы
Дзевяць дзён таму, 17 чэрвеня заўчасна пайшоў з жыцця вядомы беларускі праваабаронца Барыс Ігаравіч Звозскаў. Ён быў адным з заснавальнікаў аб'яднання "Прававая ініцыятыва", першым прэзідэнтам Беларускага Дома правоў чалавека, у 2008-м годзе быў уганараваны прэміяй "Праваабаронца года Беларусі". Калегі па праваабарончай дзейнасці з розных краін дзеляцца сваімі светлымі ўспамінамі пра Чалавека і Праваабаронцу з вялікай літары.
Навэла Джафарова і Дзіляра Эфендзіева, Таварыства
абароны правоў жанчын Азербайджана ім. Д.Аліевай:
“Нас
глыбока засмуціла вестка пра смерць нашага калегі Барыса Звозскава, якога мы
ведалі як адданага справе праваабаронцу, годнага, разумнага і высакароднага
чалавека. Яго адданасць сваёй справе
і глыбокая прыстойнасць набыла яму павагу і ўдзячнасць ўсіх, каму
даводзілася з ім сустракацца. Яшчэ цяжэй прыняць думку аб тым, што мы страцілі
вернага і надзейнага сябра - гэта вялікая страта для ўсіх, каму неабыякавыя
правы чалавека”.
Іна Кулей, кіраўнік Камітэта дапамогі рэпрэсаваным
"Салідарнасць":
“Адчуваю горыч страты ... Барыс
Ігаравіч - настаўнік, калег, сябра. Мы знаемыя яшчэ з 1998 года. Барыс
Ігаравіч прыязжаў на судовы працэс ў Берасце бараніць ад закрыцця за
"падрыўную" дзейнасць Берасцейскі цэнтр падтрымкі грамадскіх
ініцыятываў "Вежа", якім я кіравала. Працавалі
ў партнерскіх праграмах, разам распрацоўвалі і падтрымлівалі Прававую клініку
для стажыроўкі маладых юрыстаў. Мяккі, выхаваны, інтэлегентны чалавек, спакойны
і цярплівы. І
разам з тым моцны, настойлівы, нязломны, калі выступае ў абарону правоў чалавека.
Светлая
памяць цудоўнаму Чалавеку і Праваабаронцу з Вялікай літары Барысу Ігаравічу
Звоскаву!”
Таццяна Рэвяка, сябра Рады Праваабарончага
Цэнтру "Вясна":
“Барыс
Ігаравіч для мяне быў ня толькі ўзорам прафесіяналізму і адказнага стаўлення да
справа, але і прыкладам глыбокага, паважлівага і чалавечнага стаўлення ды
людзей. Мяне
вельмі ўражвала, калі ён, хворы, трываючы боль, з хваляваннем, суперажываннем і
горыччу казаў пра цяжкасці, якія Бяляцкі перажывае ў турме, прапаноўваў
варыянты яго абароны, як ён - церпячы боль - прыйшоў у суд да Алеся. У
кожнай размове з Барысам Ігаравічам гучала тэма дапамогі тым, каму цяжка. Такому
суперажыванню нельга навучыцца - з ім трэба нарадзіцца. Магчыма,
гэтая неабыякаваць ды людзей і прывяла яго ў такую няпростую праваабарончы
сферу. Неверагодна
шкада, што так хутка Барыса Ігаравіча не стала ...”
Людміла Ульяшына, Фонд Дома правоў чалавека, Осла:
“Момант
весткі аб смерці Барыса стаў шокам - немагчыма было паверыць, што хвароба
адолела волю і жыццесцвярджальную сілу Барыса, накіраваную заўсёды на працяг
яго справы. Я знаёмая з Барысам з 2005 года, з таго часу ён заўсёды быў апорай
праграмы Міжнароднае права ў праваабарончай дзейнасці. Слова Барыса всегода было
дакладным і сумленным. Ён
ўкладваў у кожнае дзеянне вельмі глыбокі і важны сэнс. Думаю, таму ўсё, што
ён рабіў, працягвае жыць.
Для
мяне сыход Барыса - гэтай страта нейкай часткі мяне самой, так шмат было
звязана з ім! Яго
вера ў неабходнасць працягваць працу за правы чалавека засталася з намі усімі,
хто меў магчымасць вучыцца ў яго. Яго
сціпласць і глыбокая прыстойнасць сталі стандартам, на які трэба раўняцца нам,
яго калегам, паслядоўнікам”.
Ганна Герасімава, Беларускі Дом правоў чалавека,
Вільня:
“Барыс
Ігаравіч быў (і чаму быў, ён і ёсць, і будзе для мяне) чалавекам цалкам
неверагоднай сумленнасці і прыстойнасці, якія рэдка сустракаюцца, і гэтым
заўсёды мяне захапляў. Ён
быў вельмі адданы сваёй справе, і грамадскія інтарэсы былі для яго не пустым
гукам, іх ён неяк заўсёды ставіў вышэй сваіх - ужо будучы сур'ёзна хворы, усё
роўна актыўна ўдзельнічаў у праваабарончай працы, прыязджаў у Вільню, вылучаў
новыя ініцыятывы, якія датычацца правоў чалавека,
і ўвесь час усё па справе і разумна - як гэта заўсёды ў яго было. Пакідала
нейкія рэчы на потым - вось, адчуе сябе лепш, пагаворым пра тое і пра гэта, а
цяпер таго "потым" ўжо не будзе ... “
Вольга Саламатава, Хельсінскі фонд правоў чалавека, Польшча:
“З болем і сумам мы прынялі вестку пра смерць Барыса Ігаравіча Звозкава -
нашага беларускага сябра і калегі. Для
нас Барыс быў і застанецца вельмі сумленным, прамым, мудрым чалавекам,
Абаронцам правоў чалавека з вялікай літары. Барыс
унёс неацэнны ўклад у прасоўванне стандартаў правоў чалавека ў Беларусі і
адукацыю ў гэтай галіне. Не
баяўся гаварыць аб праблемах і цяжкасцях, якія існуюць у краіне, з нязменнай
самааддачай стараўся працаваць для паляпшэння сітуацыі і абароны правоў
чалавека як на нацыянальным, так і на міжнародным узроўнях. Быў
чалавекам, аўтарытэт і прафесіяналізм якога не падлягае сумневу. Праваабарончы
рух панесла вялікую страту, такіх людзей, як Барыс, замяніць вельмі складана."
Эніра Браніцкая, Камітэт па абароне
рэпрэсаваных «Салідарнасць»:
“Мне
пашчасціла і павучыцца ў Барыса Ігаравіча (у 2005 ён чытаў нам свой легендарны
курс – “Грамадзянін і следства” і як жыццё паказала, курс быў больш чым карысны), і ў апошнія гады –
папрацаваць з Барысам Ігаравічам. Такой
правільнасці,дакладнасці ва ўсіх
дробязях – я даўно – а можа, і ніколі – не сустракала ў нашым сектары. Але больш
за ўсё мяне ўражвала ягонае: “думаць Правы Чалавека”. Не ведаю, як па-іншаму сказаць. Ён
быў філосафам правоў чалавека, ён бачыў вялікія мэты і вялікія сэнсы і дзеля
гэтага жыў.”
Выкарыстаныя матэрыялы
сайту protivpytok.org