Пачатак працэсу над Алесем Бяляцкім
З 9-й гадзіны раніцы каля будынку суда Маскоўскага раёну Менска ужываліся надзвычайныя меры бясьпекі: прыехаў Спецназ і некалькі аўтамабіляў ДАІ, стаянкі для прыватнага транспарту былі ачэплены ахоўнымі стужкамі. Пачалі збірацца жадаючыя патрапіць на працэс. У 9:30 Алесь Бяляцкі быў дастаўлены ў будынак суду.
У залю судовых паседжаньняў не пускалі журналістаў без рэдакцыйных пасьведчаньняў. У залі прысутнічаюць лідары грамадскіх рухаў і партый, прадстаўнікі замежных дыпламатычных місій.
Перад пачаткам працэсу міліцыя не пусціла ў суд Зьмітра Салаўёва, а затым выдаліла з пямяшканьня, як і старшыню камітэту абароны рэпрэсаваных “Салідарнасьць” Іну Кулей за майкі “Свабоду Алесю Бяляцкаму”.
Суддзя не задаволіў хадайніцтвы абароны аб вядзеньні працэсу па-беларуску і зьмене меры стрыманьня Алесю Бяляцкаму.
* * *
Разгляд хадайніцтваў завяршыўся. Пракурор Сайкоўскі зачытвае абвінавачваньне Бяляцкаму. Паводле яго, Бяляцкі парушыў Падатковы кодэкс і ўхіліўся ад сплаты падаткаў на суму 352 мільёна 274 тыcячы рублёў. Гэтым ён учыніў страты дзяржаве ў асабліва буйным памеры. Пракурор называе нумары рахункаў у літоўскім Nordbank і Bank Śląski (Польшча).
Пракурор зьвярнуўся да Бяляцкага з прапановай шчырых адказаў і паведаміў, што калі праваабаронца не будзе перашкаджаць працэсу то магчыма зьмяніць меру стрыманьня пры ўмове вызываленьня пад заклад, альбо вяртаньне ўрону ці паручальніцтва.
13-00. У судзе абвешчаны перапынак да 14 гадзін.
Пасьля перапынку пракурор працягвае допыт Алеся Бяляцкага. Яго цікавіць, у сувязі з чым былі адкрыты рахункі за мяжой.
«Гэта звязана з маёй праваабарончай працай», - адказвае Бяляцкі.
Алесь Бяляцкі распавядае гісторыю праваабарончага цэнтра «Вясна». У сувязі з тым, што арганізацыя была зачынена, а спробы зарэгістравацца не прывялі ні да чаго, вось таму, каб праводзіць праваабарончую працу, звязаную з правамі чалавека ў Беларусі, праваабаронца адкрыў два рахункі ў Польшчы і Літве на атрыманьне сродкаў ад міжнародных партнёраў.
* * *
Алесь Бяляцкі асабіста перакладае дакументы і па пунктах пералічвае пераводы, у якіх указана, што грошы на ягоны рахунак пералічваліся менавіта на "Вясну", на канкрэтныя праекты, у прыватнасьці, на камандзіроўку ў Казахстан, на правабарончую канфэрэнцыю, на публікацыю брашуры пра выбары ў Беларусі.
* * *
Бяляцкі выступіў з заявай: "Я зьяўляўся ўладальнікам рахунка, але грошы ішлі на дзейнасьць "Вясны" і нашых партнэраў у Беларусі. Я не распараджаўся гэтымі сродкамі, на іх расходаваньне складваліся адпаведныя дамовы. Прыклады гэтых дамоваў прадстаўленыя ў КДБ. Апроч іх існавалі іншыя дакумэнты. Я ня быў уладальнікам гэтых грошай, а быў перадатачным зьвяном. Гэтыя сродкі датычыліся працы рэгіянальных грамадзкіх прыёмных ПА "Вясна", яны перадаваліся ахвярам палітычных рэпрэсіяў. Нашым міжнародным партнэрам накіроўваліся справаздачы па расходваньні сродкаў — квіткі, друк, выданьне бюлетэняў, дапамога рэпрэсаваным. Апрача таго ня ўсе гэтыя грошы расходаваліся ў Беларусі, частка зь іх выкарыстоўвалася за мяжой на друк, на навучаньне. Я ня бачу сваёй карысьці з гэтых сродкаў, я асабіста іх у Беларусь ня ўвозіў". (Радыё Свабода)
* * *
Адвакат заявіў хадайніцтва аб тым, каб судом былі запатрабаваныя акты мытнага агляду Алеся Бяляцкага, а таксама хадайніцтва аб запатрабаванні ад інспекцыі па падатках і зборах актаў праверкі Бяляцкага за 2000-2010 гг.. Пракурор не супраць. Суддзя задаволіў абодва хадайніцтвы.
* * *
Амбасадар Польшчы ў Беларусі Лешак Шарэпка прыйшоў на працэс, бо Польшча апроч яўнай палітычнай падаплёкі судовай справы адчувае персанальную віну перад Алесем Бяляцкім:
- Мы як прадстаўнікі Еўрасаюза заўсёды намагаемся прымаць удзел ва ўсіх працэсах, якія палітычна матываваныя. Я думаю, што гэты працэс менавіта такі. Вы бачыце тут шмат прадстаўнікоў розных дэпламатычных місій. У нас яшчэ асаблівая адказнасць, бо мы маем за сабой грэх, а менавіта тое, што мы спрычыніліся да таго, што спадар Бяляцкі сядзіць у турме. Беларускі бок не апраўдаў нашага даверу, бо закон, які мы падпісвалі быў скіраваны супраць крымінальных злачынстваў. А тут гэта выкарыстоўваецца для таго, каб пасадзіць у турму праваабаронцу. Мы лічым, што пасадзіць у турму праваабаронцу -- гэта непрымальна, - паведамляе Радыё Рацыя.
