Становішча з правамі журналістаў у Рэспубліцы Беларусь за перыяд 19 студзеня - 15 сакавіка 2011

Міжнародная назіральная місія падрыхтавала чарговую сістэматызаваную падборку фактаў, якія ілюструюць ўмяшанне ў дзейнасць журналісцкай супольнасці ў Рэспубліцы Беларусь. Аналітычная даведка з'яўляецца лагічным працягам работы, прадстаўленай у Аналітычнай даведцы № 02/01 «Становішча з правамі журналістаў у святле падзей у Рэспубліцы Беларусь за перыяд снежань 2010 года - студзень 2011 г» (http://hrwatch-by.org/analiticheskaya-spravka-2 -1) і ахоплівае перыяд з 12 студзеня па 15 сакавіка 2011 года.

Дадзены агляд заснаваны на інфармацыі з адкрытых крыніц, у прыватнасці СМІ, паведамленнях Беларускай асацыяцыі журналістаў, а таксама на дадзеных, прадастаўленых Цэнтрам прававой трансфармацыі.
У агляд уключаны выпадкі затрыманьняў, допытаў у КДБ, ператрусаў і канфіскацыі тэхнікі, а таксама іншых відаў абмежавання волі журналістаў у час выканання імі прафесійных абавязкаў, у прыватнасці спробы ўплыву на рэдакцыйную палітыку (цэнзура). Асобна прадстаўлена сітуацыя з журналістамі, абвінавачанымі па арт. 293 "Масавыя беспарадкі» Крымінальнага кодэкса Рэспублікі Беларусь, а таксама апісаны ключавыя прыклады міжнароднай падтрымкі журналісцкай супольнасці Беларусі.
У Аналітычнай даведцы Місія яшчэ раз звяртае ўвагу на тое, што ціск на журналістаў, стварэнне перашкод да іх дзейнасці з'яўляюцца недапушчальнымі і парушаюць як міжнародныя абавязацельствы, так і ўнутранае заканадаўства Рэспублікі Беларусь, у тым ліку нормы Крымінальнага кодэкса, якія прадугледжваюць адказнасць за перашкоду законнай прафесійнай дзейнасці журналіста (арт. 198 КК РБ). Спектр формаў ціску на журналістаў і СМІ за апошнія 2 месяцы значна пашырыўся, што не можа не выклікаць занепакоенасць праваабарончых арганізацый, міжнароднай грамадскасці і павінна стаць прадметам разгляду з боку нацыянальных органаў пракуратуры.
У сваіх высновах Місія падкрэслівае, што на дадзены момант улады Рэспублікі Беларусь не прадставілі ніякага выразнага тлумачэння сваім дзеянням па канфіскацыі тэхнікі ў журналістаў і ў асобных СМІ, тым самым ўскосна пацвярджаючы здагадкі аб тым, што мэтай падобных дзеянняў з'яўляецца паралізацыі працы асобных СМІ. Акрамя таго, Місія звяртае ўвагу на ўзмацненне міжнароднай рэакцыі, якая, аднак, не стала прадметам зваротнай рэакцыі беларускіх уладаў і, адпаведна, якіх-небудзь дзеянняў, накіраваных на сістэмнае змяненне сітуацыі.

У сувязі з працягам ціску на журналістаў і перашкод ў іх прафесійнай дзейнасці Місія заклікае улады Рэспублікі Беларусь да выканання рэкамендацый, уключаных раней у аналітычную даведку № 02/01 «Становішча з правамі журналістаў у святле падзей у Рэспубліцы Беларусь за перыяд снежань 2010 - студзені 2011 года». , а таксама рэкамендуе органам дзяржаўнай улады Беларусі, міжнародным і нацыянальным арганізацыям ажыццяўлення неадкладнага рэагавання на новыя пагрозы рэалізацыі свабоды слова ў Рэспубліцы Беларусь.

Аналітычная даведка № 2-1b у далучаным файле