У Камітэце па правах чалавека ААН зарэгістраваная скарга, пададзеная ад імя Алеся Бяляцкага
Са скаргай у
Камітэт па правах чалавека ААН ад імя Алеся Бяляцкага, старшыні Праваабарончага
цэнтра "Вясна" і Віцэ-Прэзідэнта Міжнароднай Федэрацыі за правы
чалавека (FIDH), які адбывае зняволенне ў папраўчай калоніі г. Бабруйска,
звярнуліся яго жонка Наталля Пінчук і Антуан Бернар, Генеральны
дырэктар Міжнароднай Федэрацыі за правы чалавека (FIDH).
У
звароце абскарджваюцца парушэнні Рэспублікай Беларусь правоў, гарантаваных
міжнародным дагаворам, падпісаным і ратыфікаваным гэтай дзяржавай - Міжнародным
пактам аб грамадзянскіх і палітычных правах:
-
Неправамерныя абмежаванні права на
свабоду асацыяцыі (артыкул 22 Пакта): адмовы ў дзяржаўнай рэгістрацыі
грамадскага аб'яднання "Вясна" ў 2007 і 2009 гадах, афіцыйнае
папярэджанне, вынесенае А. Бяляцкаму Генеральнай пракуратурай за ажыццяўленне
ім дзейнасці ад імя незарэгістраванага грамадскага аб'яднання ў 2011 годзе, а
таксама прымяненне крымінальнай адказнасці па абвінавачванні ў нясплаце
падаткаў са сродкаў, атрыманых і выдаткаваных для легітымных мэтаў дзейнасці
Праваабарончага цэнтру "Вясна";
-
Парушэнні права на справядлівае судовае разбіральніцтва (артыкул 14 Пакта):
права на разгляд справы незалежным судом, прэзумпцыі невінаватасці, роўнасці і
спаборнасці бакоў, правы абвінавачанага быць судзімым ў яго прысутнасці;
-
Парушэнне права на свабоду і асабістую недатыкальнасць (артыкул 9 Пакту) пры
ўжыванні і прадаўжэнні меры стрымання ў выглядзе заключэння пад варту ў ходзе
вытворчасці папярэдняга расследавання і разгляду крымінальнай справы па
абвінавачванні А. Бяляцкага ў судзе.
Разгляд
Камітэтам па правах чалавека ААН справы А. Бяляцкага і прававая ацэнка
заяўленых парушэнняў гэтым кантрольным міжнародным органам значна для ўсёй праваабарончай супольнасці Беларусі, бо вынік
разгляду справы павінен уплываць на фарміраванне практыкі (як на нацыянальным,
так і на міжнародным узроўні) у дачыненні да членаў беларускіх асацыяцый,
наўмысна выцесненых з прававога поля і пастаўленых у тыя ж умовы, што і А.
Бяляцкі і яго арганізацыя.
Ратыфікаваўшы
Факультатыўны пратакол да Міжнароднага пакту аб грамадзянскіх і палітычных
правах у 1992 г., Рэспубліка Беларусь прызнала кампетэнцыю Камітэта па правах
чалавека прымаць і разглядаць паведамленні ад падлягаюць яго юрысдыкцыі асоб,
якія сцвярджаюць, што яны з'яўляюцца ахвярамі парушэння дадзенай
дзяржавай-удзельніцай якога-небудзь з правоў, выкладзеных у Пакце. У адпаведнасці з арт. 61
Канстытуцыі Рэспублікі Беларусь "кожны мае права ў адпаведнасці з
міжнародна-прававымі актамі, ратыфікаванымі Рэспублікай Беларусь, звяртацца ў
міжнародныя арганізацыі з мэтай абароны сваіх правоў і свабод, калі вычарпаны
ўсе наяўныя ўнутрыдзяржаўныя сродкі прававой абароны.» У сілу прынцыпу
добрасумленнасці выканання міжнародных дагавораў, замацаванага ў
артыкуле 26 Венскай канвенцыі аб праве міжнародных дагавораў (ратыфікавана
Беларуссю ў 1986 г.), дзяржава абавязана выконваць міжнародны дагавор -
Міжнародны пакт аб грамадзянскіх і палітычных правах і супрацоўнічаць з яго
кантрольным органам - Камітэтам па правах чалавека - і выконваць яго рашэнні.
Камітэт
па правах чалавека, афіцыйна прыняўшы да разгляду скаргу ад імя Алеся
Бяляцкага, 19 чэрвеня 2012 г. накіраваў яе дзяржаве, якае павінна падаць
інфармацыю ці свае пярэчанні з нагоды названых у звароце фактаў на працягу
шасці месяцаў, гэта значыць да канца бягучага года.