Двух берасцейцаў асудзілі на тры з паловай і тры гады калоніі за супраціў міліцыі

23 снежня ў судзе Маскоўскага раёна Брэста быў вынесены прысуд Аляксандру Бабічу і Міхаілу Шабалюку, абвінавачаным паводле артыкула 363 КК РБ (супраціў супрацоўнікам міліцыі) за падзеі жніўня 2020. Дзяржабвінаваўца папрасіла пакаранне для Бабіча ў выглядзе пазбаўлення волі на 3 гады і 6 месяцаў з адбываннем у калоніі агульнага рэжыму. Для Шабалюка Міхаіла - на тэрмін у 3 гады ва ўмовах калоніі агульнага рэжыму. І менавіта такі прысуд вынес суддзя Яўген Брэган. "Берасцейская Вясна" распавядае падрабязнасці судовага разбіральніцтва.

Стоп-кадр з відэа УУС Брэстаблвыканкама па апісаных падзеях 9 жніўня

У крымінальнай справе двое пацярпелых, абодва выступалі са змененымі галасамі з пакоя апытання сведак (слухачы на пасяджэнні іх не бачылі). Гэта супрацоўнікі органаў унутраных спраў, якія прадставіліся як Кандрацьеў Сяргей Фаміч і Русілаў Валерый Маратавіч. Судовыя пасяджэнні праходзілі 21 і 22 снежня.

Версія боку абвінавачвання

9 жніўня 2020 да 22:25 на ўчастак каля пр-т Машэрава, д. 53 у Брэсце прыбылі супрацоўнікі органаў унутраных спраў. У гэтым раёне праходзіла "несанкцыянаванае масавае мерапрыемства". Каля 22:30 абвінавачаныя Бабіч А. В. і Шабалюк М. П. з іншымі неўстаноўленымі асобамі аказалі супраціў у выглядзе двух удараў і спробах нанесці 6 удараў Русілаву, а таксама была спроба нанесці адзін удар Кандрацьеву. Удары, якія дасягнулі Русілава, здзейсніў Бабіч, якія не дасягнулі - Бабіч разам з Шабалюком. Хто спрабаваў ударыць Кандрацьева, агучана не было. У выніку была прычыненая фізічны боль Русілаву і маральныя пакуты абодвум пацярпелым. Дзеянні падсудных кваліфікаваныя па ч. 2 арт. 363 КК РБ.

Як пазней паказаў на судзе пацярпелы Кандрацьеў, ні Шабалюк, ні Бабіч не спрабавалі праявіць у дачыненні да яго гвалт 9 жніўня. Пры гэтым дзяржабвінаваўцам было агучана, што расследаванне па справе ў дачыненні да тых самых неўстаноўленых асоб выдзелена ў асобную вытворчасць. Чаму ў такім выпадку супрацоўнік праходзіць пацярпелым менавіта па гэтай крымінальнай справе, пракурор не тлумачыла.

Што распавялі абвінавачаныя

Аляксандр Бабіч на судзе тлумачыў, што ў той дзень вяртаўся дадому з офіса. Каля крамы ЦУМ убачыў у калоне знаёмых, падышоў да іх. Далей Аляксандр рухаўся ў складзе калоны па праезнай частцы пр-та Машэрава. У нейкі момант натоўп спынілася, мужчына таксама. Дарогу ім перагарадзілі людзі са шчытамі. Некаторыя пачалі прасіць гэтых людзей прапусціць шэсце наперад. Пры гэтым Бабіч заўважыў, што была і група агрэсіўных грамадзян. Завязалася бойка паміж "людзьмі ў капюшонах" і "людзьмі ў чорным" (апошнія апынуліся праваахоўнікамі). Бабіч "машынальна" нанёс удар нагой. Потым пачаў завальвацца, і каб не ўпасці, махнуў рукой - трапіў у вуха чалавеку ў чорным. Бойка амаль адразу пасля гэтага скончылася. Мужчына падкрэсліў, што канфліктаваць не хацеў: калі крыху пазней да яго падышоў супрацоўнік міліцыі і прасіў дапамагчы ўрэгуляваць сітуацыю, Аляксандр сказаў, што ў яго аднаго гэта не атрымаецца. І сышоў.

Потым ужо па відэа з месца здарэння Бабіч даведаўся, што побач знаходзіўся ягоны знаёмы: Шабалюк Міхаіл. З Міхаілам Аляксандр хоць і быў знаёмы, але адносіны не падтрымліваў. Больш размаўляў з Яўгенам - яго старэйшым братам.

Міхаіл Шабалюк на судзе распавёў, што тым вечарам ездзіў па горадзе на ровары. Ён аб'ездзіў розныя месцы, каля 21:20 апынуўся каля ЦУМа. Далей катацца не атрымалася, вуліцы былі перакрытыя праваахоўнікамі і ўнутранымі войскамі: «Дзявацца было няма куды».

Пакінуў ровар у гасцініцы "Інтурыст". Рушыў з людзьмі ў бок Галоўпаштамта - перакрыта. Павярнуліся і прайшлі ў бок Кобрынскага моста - дайшлі да СШ №15. Прыехалі праваахоўнікі, высадзіліся на скрыжаванні Машэрава-бульвар - усяго чалавек 50. Таксама пад'ехала 2 аўтазакі і 1 бус. Міхаіл стаяў на тратуары. У нейкі момант звярнуў увагу, што адзін супрацоўнік заняў "баявую стойку". Толькі потым пасля прагляду відэа ён зразумеў, з-за чаго пачалася бойка: падышоў Русілаў, размаўляў пра нешта "на падвышаных танах", побач быў Кандрацьеў; хтосьці "выскачыў, махнуў рукой" - Русілаў зрэагаваў на гэта, пасля чаго махнуў нагой сам Шабалюк. Яго ўдар нікога не дастаў. Таму хлопец прызнае віну толькі часткова: гвалт ён не ўжываў, а пагроза гвалту - так, была, у дачыненні да Русілава. Кандрацьеў наогул быў па-за полем яго зроку. Да таго ж, Міхаіл не быў згодны з тым, што дзейнічаў сумесна з Бабічам і іншымі "з адзіным злачынным намерам". У частцы абвінавачвання, што ён перашкаджаў дзейнасці супрацоўнікаў органаў унутраных спраў, мужчына пагадзіўся.

Суддзя Яўген Брэган спытаў у Шабалюка, ці разумеў ён, што здзяйсняў адміністрацыйнае правапарушэнне ў той дзень, удзельнічаючы ў несанкіяніраваным масавым мерапрыемстве. Міхаіл адказаў: "на той момант думаў, што ў адпаведнасці з Канстытуцыяй магу ўдзельнічаць у шэсці, пікетаванні. Пра закон Аб масавых мерапрыемствах даведаўся потым".

Што казалі пацярпелыя

Кандрацьеў распавёў, што 9 жніўня 2020 ўвечары нёс службу, каля 8 вечара прыбыў у раён ЦУМа. З напарнікам Русілавым і іншымі супрацоўнікамі знаходзіўся за ланцугом міліцыянтаў са шчытамі. Спярша адціскалі людзей у бок Кобрынскага моста. У раёне СШ № 15 людзі пачалі рухацца ў бок міліцыі, якой "не хапала, каб дарогу перакрыць". З правага боку пачалі набліжацца чалавек 20 - і Кандрацьеў з Русілавым падышлі да правай часткі дарогі, каб "дадзеныя грамадзяне не аказвалі фізічнага ўздзеяння". Там былі і адна-дзве дзяўчыны, і мужчына пажылы, "але ў асноўным - хлопцы 25-35 гадоў". Даведаўся там Бабіча "візуальна" як хлопца, які часта хадзіў на фанацкі сектар на футболе. Людзі справа занялі стойку: расставілі ногі шырока, рукі сталі трымаць у падбародка. Потым пайшлі на міліцыянтаў. Адзін хлопец паспрабаваў ударыць Кандрацьева кулаком знізу - удар не дасягнуў мэты. Пасля гэтага міліцыянт павярнуўся ў бок Русілава - там чалавек 4-5 у бойцы, пайшоў яму дапамагаць. Калі падышоў, у дачыненні да яго удараў не было. Уся бойка, паводле слоў Кандрацьева, была нядоўгай: доўжылася секунд 10. На ўдакладняючае пытанне дзяржабвінаваўцы, ці спрабаваў нанесці яму ўдар Бабіч або Шабалюк, супрацоўнік запэўніў: гэта былі не яны.

Кандрацьеў, сярод іншага, пацвердзіў, што адзін супрацоўнік міліцыі сапраўды меў зносіны з пратэстоўцамі. Казаў у духу: "Вам гэтага не трэба, нам таксама гэтага не трэба, разыходзіцеся".

І пасля гэтага Бабіч сышоў. Хоць быў у натоўпе адзін чалавек, які абяцаў біцца з супрацоўнікамі "да апошняга".

Пасля апытання Кандрацьева, распавядаў пра падзеі 9 жніўня пацярпелы Русілаў. Ён растлумачыў, што займаўся з напарнікам Кандрацьевым "адабраннем найбольш агрэсіўных людзей з натоўпу".

Падзеі каля школы №15 ён памятае так: убачыў што чалавек 20 пачалі заходзіць у тыл, "за шчыты". У натоўпе, па запэўненні Русілава, казалі: "Давайце зойдзем да іх у тыл, ім тады будзе канец - іх пераможам". Тады ён і напарнік наблізіліся да краю праезнай часткі, дзе сваёй "прысутнасцю паказалі што далей хадзіць не трэба, спыніцеся - і спыніце свае супрацьпраўныя дзеянні". Але натоўп набліжалаўся і быў агрэсіўна настроены. Гэта значыць пратэстоўцы не рэагавалі на словы, жэсты спыніць - працягвалі рух у бок міліцыі, "былі гатовыя ўжыць фізічную сілу" ў дачыненні да праваахоўнікаў. У пэўны момант топла дайшла да міліцыянтаў, і - пачала бойку. Русілаў адчуў удар па левым сцягне - 2 дні накульгваў, утварылася гематома. Таксама яму нанеслі ўдар у вуха - яно таксама пасля балела. Хто наносіў удары, на той момант не ведаў. Падчас следчых дзеянняў яму стала вядома, што ў гэтым падазраюцца Бабіч і Шабалюк, пазнаў іх.

Пракурора цікавіла, крычалі ці што-небудзь людзі "з правага флангу". Русілаў адказаў, што ён дакладна не памятае, было нешта аднастайнае, накшталт "Бі міліцыю!".

Як і Кандрацьеў, Русілаў пацвердзіў што абвінавачаны Бабіч сышоў пасля размовы з міліцыянтам.

На пытанне, ці мае пацярпелы прэтэнзіі да абвінавачаных у плане кампенсацыі фізічнай або маральнай шкоды, Русілаў заявіў, што не мае: "Цалкам давяраю высокаму суду".

Што распавялі на судзе сведкі

"Памятаю, але ўжо, напэўна, забыўся". Такую фразу выкарыстаў адзін са сведак - Ламацкі Вадзім Вадзімавіч, супрацоўнік АМАПа УУС Брэстаблвыканкама. Яго, як і пацярпелых, нельга было ўбачыць, і казаў ён змененым голасам. На судзе супрацоўнік адразу сказаў, што добра ведаў брата абвінавачанага Шабалюка - Яўгена. Маўляў, і разам займаліся спортам, і асабіста мелі зносіны. А таму здзівіўся, калі 9 жніўня ў 10 вечара, стоячы на левым флангу перад натоўпам на пр-тыя Машэрава, ад іншага амапаўца даведаўся што з правага боку сярод пратэстоўцаў ёсць Жэня Шабалюк. Бо АМАП у той раён камандаванне адправіла з загадам аказаць дапамогу супрацоўнікам міліцыі - як тлумачылася, бо "пачаліся масавыя беспарадкі".

Ламацкі трымаў левы фланг, але адзначыў што справа былі найбольш актыўныя ўдзельнікі, якія спрабавалі задумаць бойку з супрацоўнікамі міліцыі. Правакаванне бойкі выяўлялася ў тым што "некаторыя занялі баявую стойку, распускалі рукі, выкрыквалі нецэнзурную лаянку, і крычалі: "Мы вас будзем забіваць, мянты".

Супрацоўнік адзначыў, што сярод гэтых актыўных былі абодва Шабалюкі, а таксама Бабіч. Пра апошняга ён сказаў, што той "актыўна заводзіў натоўп". На ўдакладняючае пытанне дзяржабвінаваўцы, у чым гэта выяўлялася, Ламацкі адказаў, што Бабіч нецэнзурна крычаў: "Наперад, давайце іх побъем". Пад "іх" Бабіч меў на ўвазе міліцыянтаў, патлумачыў Ламацкі.

Затым праваахоўнік убачыў, што пачалася бойка з правага флангу. Але хто каму наносіў удары, на месцы ён не разгледзеў. Бойка доўжылася "можа, секунд 30". Пасля Шабалюка Яўгена паспрабавалі затрымаць, але брат і Бабіч адбілі мужчыну ў міліцыянтаў.

Пасля гэтага адбылася размова паміж Ламацкім і Шабалюком Яўгенам. Амапавец пытаўся, маўляў, навошта мужчыну ўсё гэта трэба. Пасля размовы Шабалюкі і Бабіч схаваліся ў дварах.

Калі пракурор удакладняла, ці быў у момант размовы побач з Яўгенам ягоны брат, сведка спрэва адказаў, што не памятае. Пасля гэтага пракурор сказала, што наогул на следчых дзеяннях 13.10.2020 Ламацкі казаў, што бачыў братоў побач у той час. На што сведка паведаміў наступнае: "Я свае паказанні памятаю, але, напэўна, ужо забыўся. Цяпер ужо вось пачынаю ўспамінаць". І запэўніў, што ён пацвярджае паказанні, якія даў падчас следства.

Наступным свае паказанні суду даў сведка Мартынаў Аляксандр Сяргеевіч. Таксама засакрэчаны, з змененым голасам. Дзеючы супрацоўнік органаў унутраных спраў. Як і Ламацкі, замест хатняга называў службовы адрас.

9 жніўня ўвечары ён таксама нёс службу ў Брэсце. Ён абараняў той самы правы фланг у СШ № 15. Бачыў, як справа сабралася "агрэсіўная натоўп", у якой даведаўся Шабалюка Яўгена ("ведаў яго па футбольных матчаў і па спартыўных секцыях"). Чалавек 30 адтуль крычалі, набліжаліся да праваахоўнікаў. І ў пэўны момант пачалі біць міліцыянтаў. Мартынаў паведаміў суду, што ўдары наносіў Жэня Шабалюк і яшчэ адзін невядомы яму мужчына. Па словах дадзенага сведкі, канфлікт спыніўся калі падышоў праваахоўнік, які сказаў: "Жэня, што вы робіце, супакойцеся". Пасля гэтага той супрацоўнік стаяў і меў зносіны з Яўгенам, а побач быў мужчына, у якім цяпер Мартынаў прызнае Бабіча. Па словах сведкі, Яўген казаў што нікуды не сыдзе, "будзе біцца з міліцыяй да канца". Але потым мужчыны ўсё ж сышлі, канфлікт быў вычарпаны.

21 снежня ў судзе паспеў выступіць і трэці сведка - Кавырын Аляксандр. Слухачы пасяджэння і яго не бачылі, а голас слухалі ў змененым выглядзе. Кавырын, як і папярэднія сведкі, таксама з'яўляецца супрацоўнікам органаў унутраных спраў.

Гэты супрацоўнік апынуўся менавіта тым, хто падышоў да пратэстоўцаў пагаварыць і супакоіць. Як ён патлумачыў, ён бачыў, што наспявае канфлікт. Таму падышоў да "дужаму, лысаму" хлопцу, сказаў сыходзіць. Хлопец пагадзіўся. Гэты мужчына міліцыянту быў "візуальна знаёмы" па футбольных матчах. Пазней (падчас следства) Кавырын даведаўся, што гэта быў Аляксандр Бабіч. Удзелу Бабіча ў бойцы дадзены сведка ў той дзень не бачыў. І Кавырын таксама згадваў Шабалюка Яўгена. Сказаў, што крыху яго ведае, бо разам займаліся спортам. Казаў ён у ходзе заспакаяльныя гутаркі з Жэням, ніхто на судзе яго не спытаў.

У той дзень, 21 снежня, на судзе паспелі абвясціць частку матэрыялаў справы: 3 тамы. На наступны дзень дзяржабвінаваўца запрасіла для Бабіча 3 гады і 6 месяцаў пазбаўлення волі, для Шабалюка - 3 гады. 23 снежня менавіта такі прысуд быў вынесены.