Практычны дапаможнік па перадачах для вязняў ад “Вясны”
За кратамі знаходзяцца сотні беларусаў, якія маюць патрэбу ў дапамозе і падтрымцы. Праваабарончы цэнтр “Вясна” з дапамогай сваякоў вязняў склаў практычны дапаможнік па перадачах у СІЗА і калоніі, які спросціць збор пасылак і перадач. Што класці ў перадачы, як іх перадаваць, якія лайфхакі ёсць – у дапаможніку ад "Вясны".
Якія перадачы бываюць? Прадуктовая перадача – звычайная перадача для зняволеных, у дачыненні да якіх прысуд яшчэ не вынесены ці не ўступіў у сілу. У гэтай перадачы можна перадаваць прадукты, рэчы першай неабходнасці, адзенне і абутак да 30 кілаграм у месяц. Яе можа перадаваць любы чалавек па заяве і з прад’яўленнем пашпарту ў пэўныя дні згодна з раскладам СІЗА. Карантынная перадача – садавіна-агароднінная перадача да 10 кг, якая дазволеная як для ўжо асуджаных, так і для тых, хто ячшэ не асуджаны, ці прысуд не ўступіў у сілу. Яе можна перадаваць адзін раз у 30 дзён і класці толькі апельсіны, лімоны, яблыкі, цыбулю, часнык. Яе можна дасылаць поштай і ў СІЗА, і ў калоніі. Пазбавіць гэтай перадачы не могуць. Вітамінная перадача — таксама садавіна-агароднінная перадача да 10 кг, але перадаваць яе можна толькі разам з рэжымнай перадачай у папраўчую калонію. Поштай дасылаць яе нельга. Медыцынская перадача – прызначана толькі для лекаў і вітамінаў. Яна не ўлічваецца ў агульную вагу (за выключэннем некаторых СІЗА у парушэнне закону). Яе можна дасылаць як у калонію, так і ў СІЗА. Рэжымная перадача – перадача для ўжо асуджаных, якія былі накіраваныя для адбыцця пакарання ў папраўчыя калоніі. Колькасць перадач, пасылак, бандэроляў і дробных пакетаў абмежаваныя ў залежнасці ад прызначанага судом рэжыму (агульны, узмоцнены, строгі). Рэчавая перадача – прызначана для асуджаных, этапаваных у калонію. Яе можна перадаваць толькі адзін раз у год да 50 кілаграмаў. Лепш рабіць гэта бліжэй да халадоў, калі асуджаным патрэбныя цёплыя рэчы. |
Чым адрозніваюцца пасылка і перадача? Пасылка дасылаецца поштай. Яе перавага ў тым, што згодна з апошняй пастановай Саўміна №16 ад 14 студзеня 2020 года, лімітавая вага пасылкі – 50 кг. Акрамя гэтага, вага пасылкі не ўлічваецца ў агульную вагу перадач. Яе, як і перадачу, зняволенаму, у дачыненні да якога прысуд яшчэ не вынесены ці не ўступіў сілу, можа дасылаць любы чалавек. Колькасць пасылак не абмежаваная. Перадачу трэба перадаваць асабіста ў пэўны час згодна з раскладам СІЗА. Агульная вага перадачаў – 30 кілаграмаў у месяц. Некаторыя сваякі зняволеных просяць не перадаваць без папярэджання менавіта перадачы, каб яны мелі магчымасць перадаваць усе неабходнае самастойна, улічваючы абмежаванні па вазе. |
Як перадаць чалавеку перадачу ў СІЗА? Каб аддаць вязню перадачу ў СІЗА неабходна запоўніць і падпісаць заяву ў двух экзэмплярах па ўстаноўленай форме. Узор заявы звычайна ёсць у месцы прыёма перадачаў, аднак можна напісаць яе загадзя. Абодва экзэмпляры заявы, перадача, а таксама дакумент, які сведчыць асобу, перадаюцца работніку следчага ізалятара. Акрамя прадуктаў харчавання зняволеным можна перадаваць сродкі першай неабходнасці, абутак, адзенне. Памятайце, што рэчы і абутак павінны быць без шнуркоў, усе прадукты трэба перасыпаць у празрыстыя пакеты (нават запалкі, каву "3 ў 1", кашы-хвілінкі) варта пазначаць тэрмін прыдатнасці. З усяго трэба здымаць абгорткі. Рыбу вымайце з вакууму і кладзіце ў двайны пакет. Каўбасу, мяса і сыр трэба перадаваць нарэзанымі. Фотаздымкі і лісты перадаваць у перадачы забаронена. Адзначым, што ў кожным СІЗА свае правілы, таму нешта можа адрознівацца. Як паказвае практыка, на прыём некаторых рэчаў можа паўплываць нават настрой супрацоўнікаў СІЗА, таму рэчы/прадукты, якія дазволеныя, могуць не ўзяць. Будзьце гатовыя і да такога. Нядаўна ў жодзінскай турме №8 з'явілася інтэрнэт-крама, праз якую сваякі вязняў могуць набыць для перадачы прадукты харчавання, гаспадарчыя тавары, сродкі асабістай гігіены і бытавой хіміі. |
А як адправіць пасылку ў СІЗА? Пасылка дасылаецца на пошце. Туды можна класці ўсё, як і ў перадачу, але на 20 кілаграмаў больш. Таксама трэба дадаць заяву з пералікам усяго, што вы перадаеце. Часам супрацоўнікі пошты могуць падказаць, што можна класці ў пасылку, а што – не. |
Спіс таго, што можна перадаваць у перадачах:
|
А што нельга перадаваць?
|
Ці можна перадаць брытву і гадзіннік? Электрабрытву для вязняў прымаюць у звычайнай перадачы ў любы дзень. Але яна абавязкова павінна быць з трыма галоўкамі (трымер не падыходзіць), а сілкаванне ад батарэек. Або можна перадаваць звычайныя аднаразовыя брытвы. Для зняволеных прымаюць звычайныя электронныя наручныя гадзіннікі без металічнага бранзалета. Перадаваць трэба праз перадачу па асобнай заяве. Таксама па асобнай заяве прымаюцца і батарэйкі да гадзінніка. |
Як перадацькарантынную і вітамінную перадачу? Карантынныя перадачы дазволены і тым, чый прысуд яшчэ не ўступіў у сілу, і тым, хто паехаў адбываць пакаранне ў калонію. Кожны месяц (адзін раз у 30 каляндарных дзён) зняволеным, акрамя прадуктовай перадачы ў СІЗА і рэжымнай у калоніі, дазволена дадатковая садавіна-гароднінная перадача да 10 кг, якая не ўлічваецца ў агульную вагу. У такую перадачу можна пакласці толькі апельсіны, лімоны, яблыкі, цыбулю і часнык. Дадаткова і толькі ў СІЗА можна дасылаць яшчэ адну 10-кілаграмовую вітамінную перадачу па пошце, але толькі для тых, хто не быў асуджаны. Колькасць вітамінных перадач у калоніі абмежавана колькасцю дазволеных «рэжымных», якая залежыць ад прызначанага судом рэжыму (агульны, узмоцнены, строгі). Калі вязня пазбаўляюць рэжымнай перадачы, то вітамінную таксама нельга перадаваць. Што можна класці ў гэтую перадачу і перыяд часу, у які яе будуць прымаць, сваякам трэба ўдакладняць у кожнай калоніі асобна. У папраўчай калоніі №15, напрыклад, прыём вітамінных перадач дзейнічае да 31 сакавіка 2022 года, а пакласці туды можна цыбулю, часнык, памідоры, агуркі, радыску, моркву, перац салодкі, яблыкі, грушы, лімоны, апельсіны, мандарыны. Уся інфармацыя павінна вісець на стэндзе ў кожнай калоніі. |
Што можна пакласці ў медыцынскую перадачу? Неабходныя лекі па рэцэпту ў медыцынскіх перадачах для зняволеных прымаюцца толькі з дазволу лекара, калі ёсць выпіска з медыцынскай карткі. Калі гэтага няма ў сваякоў, то зняволенаму неабходна звярнуцца да мясцовага лекара, і ён выпіша рэцэпт. Гэты рэцэпт вязню трэба выслаць поштай да сваякоў. Зняволенаму можна перадаваць безрэцэптурныя вітаміны і лекі (акрамя БАДаў). У некаторых СІЗА, у прыватнасці ў Следчай турме № 8 г. Жодзіна, амаль няма лекаў ад прастуды, таму варта перадаваць безрэцэптурныя лекі ў медыцынскай перадачы: гарачкапаніжальныя, супрацьвірусныя, анальгетыкі, супакаяльныя, вітаміны і магній В6. Спрэй для носа могуць не ўзяць, таму лепш перадаваць лекі ў кроплях. Кусачкі для пазногцяў амаль не прымаюць, за рэдкімі выключэннямі. Можна паспрабаваць перадаць мяккую пілачку. Былыя зняволеныя кажуць, што наогул не бачылі кусачкаў у СІЗА. Але ўсім падследным выдаюць нажніцы са складу па просьбе ў дзяжурнага. Былая палітзняволеная Вольга Гарбунова падзялілася ў Instagram спісам неабходных і дазволеных лекаў, якія можна перадаць вязням або даслаць поштай:
|
Як перадаць медыцынскую перадачу? Мазі і іншыя лекі з цюбаў або шкла трэба перакласці ў пластыкавы слоічак для аналізаў. Пластмасавыя акуляры без шкла і металічных дужак зняволеным можна адправіць і праз медыцынскую перадачу, і праз медбандэроль. Бывае, што падследным іх не аддаюць, але для асуджаных яны даходзяць. Для медперадачы неабходна толькі адна заява па ўзоры звычайнай перадачы (але варта дапісаць «Медыцынская»), пашпарт не патрабуюць, адразу трэба ісці ў пакой для перадач і там заняць жывую чаргу. Абмежаванняў па вазе для медыцынскіх перадач няма. Але вядома, што супрацоўнікі некаторых СІЗА парушаюць закон і залічваць гэтую перадачу ў агульную вагу. Таму ўдакладняйце інфармацыю ў даведцы СІЗА. Медыцынскія перадачы ў СІЗА прымаюцца толькі ў вызначаны час. Вось расклады ў некаторых з іх:
|
Ці можна лекі даслаць поштай? Безрэцэптурныя лекі з інструкцыямі можна адправіць медбандеролю. Дазваляецца да двух кілаграмаў за раз з улікам упакоўкі. Такую бандэроль таксама трэба падпісаць «Медыцынская». |
Ці можна ў СІЗА перадаць нейкую тэхніку? У СІЗА можна перадаць тэлевізар і вентылятар. Зняволеным дазваляецца мець толькі адзін тэлевізар і адзін вентылятар на камеру. Каб не перадаць «лішнюю» тэхніку, адразу трэба ўдакладніць у акенцы для перадач пра іх наяўнасць у канкрэтнай камеры. Прыём тэхнікі адбываецца па асобнай заяве (прыклад для СІЗА-1), а пра час прыёму трэба ўдакладняць асобна ў кожным СІЗА. |
Які тэлевізар і вентылятар можна перадаць? Тэлевізар і вентылятар для СІЗА мусяць адпавядаць пэўнымі тэхнічнымі характарыстыкамі. Для тэлевізара:
Для вентылятара:
Забраць тэхніку назад можна таксама праз заяву на вяртанне ў выхавальніка (гэта тычыцца і перавода зняволенага ў іншы ізалятар). |
Што рабіць, калі чалавек знаходзіцца ў карцары? У перыяд утрымання ў карцэры (да 10 сутак) зняволеным забараняюцца перапіска, спатканні, атрыманне пасылак, перадач, бандэроляў, дробных пакетаў, карыстанне настольнымі гульнямі, літаратурай, газетамі, часопісамі, прагляд тэлевізійных перадач, а таксама забараняецца мець пры сабе і набываць прадметы, рэчы, за выключэннем ручніку і туалетных прыладаў, і прадукты харчавання. Аднак пасылкі і перадачы, якія паступілі чалавеку, што знаходзіцца ў карцары, здаюцца на склад СІЗА для захоўвання і ўручаюцца зняволеным пасля выхаду з карцара. |
А калі вязня перавялі ў іншае СІЗА, што тады з перадачамі? Пасля этапу з аднаго ізалятара ў іншы, кілаграмы перадачаў абнуляюцца, таму можна зноў перадаваць 30 кілаграм у месяц. |
Ці можна перадаць перадачу адразу пасля этапу ў калонію? Па прыбыцці ў папраўчую калонію асуджаныя на два тыдні змяшчаюцца на карантын: яны жывуць у асобным памяшканні, могуць выходзіць на свежае паветра. На час карантыну асуджанаму можна перадаваць толькі карантынную перадачу (да 10 кг), расход грошай — 2 базавыя велічыні. Пасля этапу вязню пакідаюць камплект бялізны, выдаюць форму і чаравікі. Рэчы, якія былі ў вязня з сабою, але якімі нельга карыстацца ў калоніі, трапляюць на склад. Іх сваякам трэба самастойна забраць са складу праз адпаведную заяву. Сярод «забароненых» рэчаў могуць быць лісты і адзенне розных колераў (у калоніі дазволена толькі чорнае). Падчас этапу ў калонію вашага блізкага верагодна ўвесь шлях будуць весці ў кайданках, і ён сам мусіць несці свае рэчы. Таму, каб аблегчыць яму этап, пасля прысуду і да апеляцыі лепш шмат рэчаў не перадаваць. Перадаваць перадачу і дасылаць пасылкі ці бандэролі вязням у калоніі могуць толькі сваякі або тыя, на каго падпісаны дазвол. Заява на перадачу і пасылку ці бандэроль падпісваць трэба толькі ў адным экзэмпляры. Для перадачы трэба мець пры сабе арыгіналы пашпарта і ўсіх дакументаў, якія пацвярджаюць сваяцтва. Калі вы адпраўляеце пасылку, то яна павінна быць суцэльнай (трэба склеіць скрыні, мяшкі і пакеты ў адну пасылку). |
Колькі перадач можна перадаць для асуджаных у калонію? Рэжымную перадачу (пасылку) можна перадаваць 3-4 разы на год (у залежнасці ад рэжыму) па суме вагі да 50 кг. У ёй можна перадаваць рэчы, прадукты, сродкі гігіены, цыгарэты, парашок і г.д. У Крымінальна-выканаўчым кодэксе дакладна прапісана, колькі разоў у год асуджаны мае права атрымліваць перадачы: У папраўчай калоніі: 1. У калоніі агульнага рэжыму зняволеныя маюць права атрымліваць 4 пасылкі або перадачы і 2 бандэролі або 2 дробных пакета на працягу года. (не часцей за адзін раз у 3 месяцы) Зняволеным, якіх перавялі на палепшаныя ўмовы ўтрымання, дазваляецца дадаткова атрымліваць 2 пасылкі або перадачы і 3 бандэролі або 2 дробных пакета на працягу года. 2. У калоніі ўзмоцненага рэжыму зняволеныя маюць права атрымліваць 3 пасылкі або перадачы і 2 бандэролі або 2 дробных пакета на працягу года. (не часцей за адзін раз у 4 месяцы) Зняволеным, якіх перавялі на палепшаныя ўмовы ўтрымання, дазваляецца дадаткова атрымліваць 2 пасылкі або перадачы і 3 бандэролі або 2 дробных пакета на працягу года. 3. У калоніі строгага рэжыму зняволеныя маюць права атрымліваць 2 пасылкі або перадачы і 2 бандэролі або 2 дробных пакета на працягу года. (адзін раз у паўгода) Зняволеным, якіх перавялі на палепшаныя ўмовы ўтрымання, дазваляецца дадаткова атрымліваць 1 пасылку або перадачу і 2 бандэролі або 2 дробных пакета на працягу года. У турме: Асуджаным, якія адбываюць пакаранне на агульным рэжыме дазволена атрымліваць 1 пасылку або перадачу і 2 бандэролі або 2 дробных пакета на працягу года; На строгім рэжыме дазволена атрымліваць 1 бандэроль або 1 дробны пакет на працягу года; У выхаваўчай калоніі: У выхаваўчых калоніях зняволеным дазволена атрымліваць 8 пасылак або перадач і 2 бандэролі або 2 дробных пакета на працягу года. Зняволеным, якіх перавялі на палепшаныя ўмовы ўтрымання, дазваляецца дадаткова атрымліваць 4 пасылкі або перадачы на працягу года. |
Інтэрнэт-крамы і падарункавыя сертыфікаты у калоніях: спасылкі, парады і лайфхакі У некаторых калоніях ёсць анлайн-крамы, праз якія можна набываць для вязняў прадукты харчавання, гаспадарчыя тавары, сродкі асабістай гігіены і бытавой хіміі і нават адзенне. На дадзены момант вядома пра інтэрнэт-крамы ў пяці калоніях: Папраўчая калонія №3, папраўчая калонія №4, папраўчая калонія №15, папраўчая калонія №17, папраўчая калонія №22. Каб зрабіць заказ адразу, трэба зарэгістравацца ў сістэме. Гэта могуць зрабіць толькі родныя, якія пацвердзілі сваё сваяцтва ў калоніі. Для рэгістрацыі неабходна далучыць фотаздымкі трох апошніх старонак пашпарту і ўвесці дадзеныя зняволенага. Пасля гэтага на электроную пошту прыйдзе ліст са спасылкай, па якой трэба будзе перайсці для пацвярджэння рэгістрацыі. Замаўляць тавары можна толькі ў працоўны час крамы (удакладняць на сайце калоніі). Сэрвіс вельмі зручны тым, што ўсе прадукты застаюцца ў заводскіх пакунках. Але па парадах ад сваякоў вязняў, мясныя прадукты лепш вазіць самім, бо выбар у крамах часта малы. Таксама адзначым, што ў некаторых калоніях можна замовіць падарункавы сертыфікат. Ёсць некалькі варыянтаў: яны адрозніваюцца па суме (ад 10 да 500 рублёў) і кілаграмам (ад 1 да 50 кілаграмаў). Але сертыфікат абавязкова трэба атаварыць цалкам, каб не засталося ні капейкі. Пасля таго, як родныя яго аплацілі на сайце крамы, на пошту прыйдзе чэк. Зняволенаму таксама асабіста паведамляюць пра тое, што яму прыйшоў сертыфікат. Скарыстацца сертыфікатам вязні могуць падчас атаваркі, на якую яны ходзяць раз у 7-10 дзён. Набываць рэчы і прадукты яны могуць, пакуль не скончыцца ўказаная вага ці сума сертыфікату. Варта адзначыць, калі вязень замаўляе тавараў на меншую суму або вагу менш, чым указана ў сертыфікаце, то рэшта анулюецца і становіцца недаступнай. Таксама можна набываць некалькі сертыфікатаў, якія падсумоўваюцца. Гэта зручна, калі сярод варыянтаў на сайце няма неабходнага. Напрыклад, калі 500 рублёў зашмат, а варыянта на 200 рублёў няма, то можна набыць два сертыфіката па 100 рублёў. Аплаціць можна картамі Visa, MasterCard (у тым ліку Maestro) і БЕЛКАРТ. |
Як зрабіць тэлефонную картку для вязняў? Каб трымаць сувязь, зняволенаму трэба зрабіць тэлефонную картку для званкоў. Ад 1 студзеня 2021 года Белтэлекам пачаў выводзіць з эксплуатацыі электронныя пластыкавыя карты для таксафонаў, якія выкарыстоўвалі зняволеныя для званкоў блізкім з калоніі. Цяпер вязняў трэба пераводзіць на паслугі «Картачнага рахунку». Для карыстання гэтай паслугай сваякам неабходна заключыць дагавор у сэрвісным цэнтры РУП «Белтэлекам». Абаненту выдадуць карту, на якой будзе паказаны PIN-код. Саму карту неабходна выслаць лістом (заказным, 1-га класа) у калонію або іншую ўстанову, а PIN-код сваякам трэба запісаць у сябе, каб была магчымасць папоўніць карту грашыма і праверыць баланс. «Картачны рахунак» можна папаўняць, у тым ліку праз АРІП, на любую суму і ў любы час у залежнасці ад патрэбнасці ў званках. Пры кожным папаўненні тэрмін дзеяння дагавора і карыстання паслугай аўтаматычна працягваецца на 2 гады. |
Як перадаць рэчавую перадачу асуджаным у калонію? Адзначым, што асуджаным прадастаўляюцца пасцельныя прыналежнасці, а таксама яны забяспечваюцца адзеннем, бялізнай па сезоне, абуткам і сродкамі асабістай гігіены. Рэчавая перадача дазволеная асуджаным адзін раз у год да 50 кг (незалежна ад рэжымнай). Яе лепш перадаваць бліжэй да восені-зімы, калі зняволеным патрэбныя цёплыя рэчы. У папраўчай калоніі матузкі і рамяні дазволеныя. Чаравікі ў калоніі павінны быць толькі пэўнага ўзору: без супінатара і металічных уставак (фірма «Марко» артыкул 47165 падыходзяць). Спіс таго, што можна перадаваць у рэчавай перадачы адзін раз у год, складзены на прыкладзе ліста ад палітвязня, які адбывае пакаранне ў ПК №15:
Перадача да 50 кг павінна змясціцца ў адну скрынку ці ў адзін мяшок. |
Дзе набыць вопратку для калоніі? Па парадах сваякоў асуджаных адзенне можна набыць у дзвюх крамах: stetskevich.by і zona.specodezda.by. |
У чым вязню захоўваць рэчы? Памятайце, што вязням трэба дзесьці захоўваць свае рэчы, а таксама перавозіць іх падчас этапу. Сваякі вязняў, якія сутыкнуліся з гэтай патрэбай, раяць набываць сумку ikea або вялікую сумку ў клетку (такую можна набыць на базары, але яе варта прашыць для ўмацавання). |
Ці могуць вязняў пазбавіць перадач? Асуджаных да пазбаўлення волі ў якасці спагнання могуць пазбаўляць пасылак ці перадач, а таксама спатканняў са сваякамі. Акрамя гэтага асуджаных могуць змясціць у штрафны ізалятар (ШІЗА), адзіночную камеру або ў памяшканне камернага тыпу (ПКТ) да 10 сутак, а зняволеных ў выхаваўчых калоніях да 7 сутак не болей за два разы запар. На “хіміі” зняволеныя, якіх змяшчаюць у ШІЗА (ІЧУ), пазбаўляюцца права на атрыманне і адпраўленне лістоў, бандэроляў, дробных пакетаў, пасылак і перадач, набыццё прадуктаў харчавання. Верхняя цёплая вопратка выдаецца ім толькі пры выхадзе на працу (вучобу). |
А калі чалавек знаходзіцца ў ШІЗА і ПКТ, што тады з перадачамі? Згодна з Крымінальна-выканаўчым кодэксам, асуджаным у ШІЗА (штрафным ізалятары) забараняюцца: працяглыя і кароткатэрміновыя спатканні, тэлефонныя і відэа-размовы, набыццё прадуктаў харчавання і прадметаў першай неабходнасці, атрыманне пасылак, перадач, бандэроляў і дробных пакетаў, адпраўленне і атрыманне лістоў, карыстанне настольнымі гульнямі і курэнне. Прыналежнасці для сну ім не выдаюцца, прагулкі не прадастаўляюцца. На гэты перыяд перадачы асуджаным не прымаюць, а акрамя гэтага іх могуць дадаткова пазбавіць адной з дазволеных рэжымных перадач. Для зняволеных, якіх адпраўляюць у памяшканне камернага тыпу, не прымаюць перадачы. Калі асуджаных змяшчаюць туды на доўгі тэрмін, то ім дазволена толькі адна бандэроль на працягу 6 месяцаў. Таксама асуджаныя маюць права: атаварвацца ў турэмнай краме на 1 базавую велічыню ў месяц і здзяйсняць штодзённы шпацыр працягласцю 30 хвілін. |
Як перадаць перадачу і пасылку тым, хто на “хіміі”? Асуджаныя да абмежавання волі з накіраваннем ва ўстанову адкрытага тыпу (“хімія”) не маюць абмежаванняў для пасылак і перадач. Перадачы і пасылкі для асуджаных правярае супрацоўнік установы, які павінен пераканацца, што сярод рэчаў і прадуктаў няма забароненых для захоўвання рэчаў. |
Калі ў вас засталіся пытанні, пішыце на пошту "Вясны" - viasna@spring96.org