Патрабуем неадкладна спыніць крымінальны пераслед у дачыненні да блогера Сяргея Пятрухіна

Супольная заява праваабарончых і іншых арганізацый грамадзянскай супольнасці

Мінск, 02 красавіка 2019 г.

9 красавіка 2019 г. у судзе Леніскага р-на г. Брэста распачнецца разгляд крымінальнай справы у дачыненні да вядомага брэсцкага блогера Сяргея Пятрухіна.

Пастанову аб прад’яўленні абвінавачвання С. Пятрухіну па ч.2 арт. 188 (“Паклёп”) і ч.2 арт. 189 (“Абраза”) Крымінальнага кодэкса Рэспублікі Беларусь вынес 1 красавіка Брэсцкі міжраённы аддзел Следчага камітэту (СК).

Падставай для прыцягнення блогера да крымінальнай адказнасці сталі відэаролікі, якія былі знятыя ў сакавіку  2018 г.  і трансляваліся на відэахостынгу YouTube. У гэтых відэароліках С. Пятрухін заявіў аб датычнасці шэрагу супрацоўнікаў Ленінскага РУУС г. Брэста да збіцця ў міліцэйскім участку ў 2016 г. грамадзяніна П. Камінскага.

Варта адзначыць, што збіты супрацоўнікамі Ленінскага РУУС г. Брэста П. Камінскі звярнуўся з заявай у Следчы камітэт аб прыцягненні да крымінальнай адказнасці супрацоўнікаў міліцыі, указаных у відэароліках С. Пятрухіна. Нягледзячы на ​​тое, што экспертыза зафіксавала нанесеныя П. Камінскаму пабоі і не выключае іх прычыненне пры заяўленых Камінскім абставінах, СК вынес пастанову аб адмове ва ўзбуджэнні крымінальнай справы. За перыяд з 2016 па 2019 гг. было вынесена восем пастаноў аб адмове ва ўзбуджэнні крымінальнай справы, сем з якіх адмянялася вышэйстаячымі органамі СК і пракуратуры ў сувязі з непаўнатой праведзенай праверкі па заяве. На дадзены момант чарговая скарга на раней вынесеныя пастановы аб адмове ва ўзбуджэнні крымінальнай справы ў дачыненні да супрацоўнікаў міліцыі накіраваныя П. Камінскім на імя пракурора г. Брэста і ў Генеральную пракуратуру Рэспублікі Беларусь.

У сувязі з тым, што працэдура па праверцы заявы П. Камінскага аб прыцягненні да крымінальнай адказнасці супрацоўнікаў міліцыі пакуль не скончаная, папярэдняга расследавання не праведзена, прыцягненне да крымінальнай адказнасці С. Пятрухіна з’яўляецца незаконным і неабгрунтаваным. Мы таксама лічым, што яго крымінальны пераслед мае палітычна-матываваны характар і звязаны выключна з рэалізацыяй С.Пятрухіным гарантаваных Канстытуцыяй і міжнароднымі нормамі права ў галіне правоў чалавека свабодаў – свабоды выказвання меркавання, збору і распаўсюду інфармацыі.

Дэкрыміналізацыя дыфамацыйных правапарушэнняў з'яўляецца стандартам, сфармуляваным і абгрунтаваным у рашэннях шэрагу міжнародных арганізацый. Міжнародныя органы, ААН і АБСЕ, рэкамендавалі скасаваць законы, якія прадугледжваюць крымінальную адказнасць за дыфамацыю, або, як мінімум, не пазбаўляць волі за здзяйсненне дыфамацыйных правапарушэнняў, прыняўшы за норму грамадзянска-прававы пераслед. Паўнамоцныя прадстаўнікі ААН, АБСЕ і ААД па пытаннях свабоды слова заяўлялі, што «крымінальны пераслед за дыфамацыю не з'яўляецца апраўданым абмежаваннем свабоды выказвання перакананняў; усе законы пра крымінальны пераслед за дыфамацыю падлягаюць адмене і замене, дзе гэта неабходна, грамадзянска-прававымі мерамі адказнасці».

Брэсцкі блогер Cяргей Пятрухін — сталы ўдзельнік акцый пратэсту супраць будаўніцтва экалагічна шкоднага акумулятарнага завода, раней неаднаразова затрымліваўся ў сувязі з гэтым супрацоўнікамі міліцыі. Таксама С. Пятрухін стаў вядомы дзякуючы шматлікім відэаролікам, якія крытыкуюць дзейнасць прадстаўнікоў мясцовай улады, у тым ліку і органаў унутраных спраў.

Апошнія выпадкі крымінальнага пераследу ў дачыненні да блогераў С. Пятрухіна, А. Кабанава і А. Павука выклікаюць нашую сур’ёзную занепакоенасць і могуць сведчыць аб узмацненні кантролю над інтэрнэт-сферай напярэдадні маючых адбыцца на прыканцы бягучага году выбарах.

У сувязі з гэтым, мы прадстаўнікі праваабарончых арганізацый Беларусі заклікаем:

неадкладна спыніць крымінальны пераслед Сяргея Пятрухіна і зняць з яго ўсе прад’яўленыя абвінавачванні;

не выкарыстоўваць Крымінальны кодэкс па справах, звязаных з дыфамацыяй.

Публічная ўстанова “Беларускі дакументацыйны цэнтр”;

Беларускі Дом правоў чалавека імя Барыса Звозскава;

РПГА “Беларускі Хельсінскі камітэт”;

ГА “Беларуская асацыяцыя журналістаў”;

Беларускі ПЭН-цэнтр;

Офіс па правах людзей з інваліднасцю;

Праваабарончы цэнтр “Вясна”;

Камітэт рэпрэсаваных “Салідарнасць”;

Таварыства “Ініцыятыва FORB”;

Цэнтр прававой трансфармацыі "lawtrend";

РГА “Прававая ініцыятыва”;

Кансультацыйны цэнтр па актуальных міжнародных практыках і іх імплементацыі ў праве “Хьюман Канстанта”;

ГА "Экадом".