"Канстытуцыя не абараняе жанчын ад дыскрымінацыі". Беларускія НДА выступілі ў ААН з дакладам
Прадстаўнікі арганізацый грамадзянскай супольнасці 3 лютага праінфармавалі Камітэт па ліквідацыі дыскрымінацыі ў дачыненні да жанчын аб становішчы з правамі жанчын у Дэмакратычнай Рэспубліцы Конга, Непале, Беларусі ды Люксембургу, даклады якіх Камітэт разгледзіць на гэтым тыдні.
Пра Беларусь распавялі наступныя няўрадавыя арганізацыі: Беларускі Хельсінкскі Камітэт, праваабарончая арганізацыя "Human Constanta", Беларускі Кангрэс дэмакратычных прафсаюзаў, кааліцыя супраць гендарнага і хатняга гвалту, і арганізацыя "Наш дом".
Дакладчыкі, якія прадстаўляюць Беларусь, заявілі, што Канстытуцыя не забяспечвае эфектыўную абарону ад дыскрымінацыі. Правы жанчын на адукацыю і ахову здароўя абмежаваныя. У Беларусі заканадаўча замацаваныя дыскрымінацыйныя нормы харчавання; жанчыны і дзяўчаткі не маюць доступу да садавіны і арэхаў, што стварае доўгатэрміновыя рызыкі для здароўя.
Як адзначалася ў выступе, доступ жанчын да правасуддзя быў падарваны пераследам жанчын-праваабаронцаў, які працягваецца. Жанчын-актывістак ілжыва называлі тэрарысткамі, нягледзячы на іх мірныя акцыі. Дзяржава сістэматычна ліквідавала розныя арганізацыі грамадзянскай супольнасці, у тым ліку многія з тых, што падтрымлівалі жанчын. Амаль 2 000 няўрадавых арганізацый былі вымушаныя ліквідавацца. Усе жаночыя арганізацыі, якія рыхтавалі неафіцыйныя справаздачы Камітэту для апошняй праверкі, былі ліквідаваныя. Было надзвычай цяжка знайсці юрыдычную дапамогу праз палітычны ціск на адвакатаў. У 2022 годзе ўрад прымусова ліквідаваў усе прафсаюзы. Шэсць жанчын-прафсаюзных актывістак заставаліся ў турмах.
Прынамсі 139 жанчын былі палітычнымі вязнямі ў Беларусі. Яны не мелі доступу да медычнага абслугоўвання і пастаянна спазнавалі жорсткае абыходжанне. Зняволеныя жанчыны сутыкаліся з прымусовай працай і сучаснымі формамі рабства. Калі жанчыны адмаўляліся працаваць, іх саджалі ў так званыя "клеткі ганьбы" і прымушалі стаяць на вуліцы цягам некалькіх гадзін. Жанчыны-зняволеныя зараблялі ад пяці да 10 еўра ў месяц і супраць іх ужывалі жорсткія пакаранні за невыкананне квот.
Калі ў міліцыю паступалі паведамленні пра выпадкі бытавога гвалту, міліцыя, замест таго каб аказваць падтрымку, спыняла палітычную дзейнасць ахвяры. Ахвяры і агрэсары разам запрашаліся на сустрэчы з прадстаўнікамі ўладаў, што спрыяла беспакаранасці. Жанчыны-мігранткі былі ўразлівыя для гандлю людзьмі і гвалту. Бытавы гвалт не з'яўляўся падставай для надання прытулку ў Беларусі.
Камітэт таксама правёў неафіцыйную сустрэчу з Працоўнай групай па прадпрымальніцтве і правах чалавека і прадстаўнікамі грамадзянскай супольнасці ды дзелавога сектара на тэму "Павышэнне эфектыўнасці за кошт разумных, што ўлічваюць гендарныя аспекты і правы чалавека, падыходаў да аблічбоўкі".
На сустрэчы спікеры абмеркавалі такія тэмы, як захады па прадухіленні дыскрымінацыі жанчын у прыватным сектары, і асабліва ў галіне тэхналогій; захады па пашырэнні доступу жанчын да навукова-тэхнічнай, інжынернай і матэматычнай адукацыі; захады па ліквідацыі наступстваў выкарыстання штучнага інтэлекту для жанчын; і захады па абароне жанчын і права чалавека ў эпоху пераходу да энергетыкі.
На пасяджэнні выступілі эксперты Камітэта і чальцы Працоўнай групы, а таксама прадстаўнікі ўпраўлення Вярхоўнага камісара Арганізацыі Аб'яднаных Нацый па правах чалавека, Сусветнай гандлёвай арганізацыі ды розных арганізацый прыватнага сектара і грамадзянскай супольнасці.
