Human Rights Watch: Беспрэцэдэнтны ўдар па праваабаронцах

14 ліпеня 2021 г. па ўсёй Беларусі пракацілася хваля беспрэцэдэнтных па сваіх маштабах ператрусаў і затрыманняў, мішэнню якіх стала праваабарончая супольнасць, заявіла сёння арганізацыя Human Rights Watch.

Як мінімум у 10 гарадах міліцыя прыйшла з ператрусамі дадому і ў офісы вядучых беларускіх праваабарончых арганізацый і іх супрацоўнікаў, канфіскоўваліся дакументы, камп'ютары і іншая лічбавая тэхніка. Былі затрыманыя і дапытаныя па меншай меры 12 праваабаронцаў і адзін журналіст, з іх па меншай меры дзевяць чалавек застаюцца пад вартай. Як мінімум трое з фігурантаў паведамілі прэсе са слоў праваахоўнікаў, што ператрусы праводзіліся ў рамках расследавання крымінальнай справы аб арганізацыі і актыўным удзеле ў групавых дзеяннях, якія груба парушаюць грамадскі парадак, у сувязі з масавымі пратэстамі, якія ахапілі краіну пасля спрэчных прэзідэнцкіх выбараў 9 жніўня 2020 г.

"З улікам перадвыбарчага перыяду беларускія ўлады ўжо больш за год праводзяць у дачыненні да журналістаў, актывістаў і крытыкаў палітыку пазбаўлення волі, ціску і запалохвання, – кажа Рэйчэл Дэнбер, намеснік дырэктара Human Rights Watch па Еўропе і Цэнтральнай Азіі. – Але ўчорашнія рэйды і затрыманні мэтанакіравана білі па праваабаронцах, якім улады такім чынам адкрыта помсцілі за дакументаванне рэпрэсій апошняга часу. Усе актывісты павінны быць неадкладна вызваленыя са спыненнем любых надуманых спраў".

Самі праваабаронцы і СМІ паведамлялі, што ператрусы і затрыманні пачаліся з самай раніцы і працягваліся на працягу ўсяго дня ў Мінску, Брэсце, Полацку, Оршы і іншых гарадах па ўсёй краіне.

Асаблівай мішэнню праваахоўнікаў стаў Праваабарончы цэнтр "Вясна" - адна з вядучых беларускіх незалежных праваабарончых груп, які скрупулёзна дакументаваў катаванні і палітычныя пераследы пасля прэзідэнцкіх выбараў. У мінскім офісе прайшоў ператрус, былі затрыманыя старшыня "Вясны" Алесь Бяляцкі, ягоны намеснік Валянцін Стэфановіч і яшчэ некалькі супрацоўнікаў: Уладзімір Лабковіч з жонкай Нінай, Сяргей Сыс, Віктар Сазонаў, Алег Мацкевіч, Алена Лапцёнак, Ігар Казмерчак. Пазней Мацкевіч і Казмерчак былі адпушчаныя.

За апошні час Еўразвязам, ЗША і іншымі дзяржавамі было ўведзена некалькі раўндаў санкцый супраць Беларусі ў сувязі з рэпрэсіямі і масавымі парушэннямі асноватворных правоў чалавека ў гэтай краіне. Савет ААН прыняў некалькі рэзалюцый з асуджэннем парушэнняў правоў чалавека ў Беларусі і прызначыў экспертаў для іх дакументавання.

"Ігнаруючы асуджэнне міжнароднай супольнасцю тыраніі апошніх 11 месяцаў, беларускія ўлады падымаюць градус рэпрэсій, абвальваючы на сваіх крытыкаў унутры краіны ўсю моц карнай машыны, – кажа Рэйчэл Дэнбер. – Арганізатары і выканаўцы гэтага тэрору, аж да самага вышэйшага ўзроўню, павінны ведаць, што рана ці позна ім давядзецца адказаць за яго".