viasna on patreon

"Паступілі скаргі на незалежных назіральнікаў ад назіральнікаў з першай пяцёркі" Фота Дакумент

2020 2020-08-07T21:23:44+0300 2020-08-07T22:30:24+0300 be https://spring96.org/files/images/sources/yana_halahan.jpg Праваабарончы цэнтр «ВЯСНА» Праваабарончы цэнтр «ВЯСНА»
Праваабарончы цэнтр «ВЯСНА»

Назіральнікі кампаніі "Праваабаронцы за свабодныя выбары" працягваюць паведамляць аб парушэннях на выбарчых участках. Але дапусцілі на самі ўчасткі нямногіх. Абсалютная большасць назіральнікаў кампаніі (94,5%) не трапіла ў квоты назіральнікаў, вызначаных згодна з пастановай ЦВК № 15, паколькі былі акрэдытаваныя пазней, чым першыя тры/пяць назіральнікаў, і не былі дапушчаныя для назірання.

Назіральніца кампаніі "Праваабаронцы за свабодныя выбары" Яна Галаган акрэдытаваная ў Мінску на ўчастку №37 Заводскага раёна. Яе адразу ўключылі ў графік назірання за датэрміновым галасаваннем 7 жніўня, але ўвечары перад назіраннем за 10 хвілін да закрыцця ўчастка ёй патэлефанаваў старшыня ўчастковай камісіі і сказаў, што яна "выключаецца з графіка з-за шматлікіх скаргаў назіральнікаў".

Незалежная назіральніца кампаніі распавяла, як яе не дапусцілі да назірання, пра парушэнні на ўчастку і пагрозы выправадзіць з участка з дапамогай міліцыі.

yana_halahan.jpg
Незалежная назіральніца Яна Галаган

Назіральніцу кампаніі "Праваабаронцы за свабодныя выбары" Яну Галаган на ўчастку для галасавання №37, размешчаным у сярэдняй школе № 131 Мінска, запісалі ў кнігу акрэдытацыі пад нумарам 12. 

"Камісія мяне сустрэла вельмі спакойна. Але ўсе пачалі смяяцца, калі мяне прадставілі "чарговай назіральніцай". Першая пяцёрка назіральнікаў была зарэгістраваная адным почыркам і ручкай ад 25 чэрвеня, хоць акрэдытацыя назіральнікаў пачалася не раней за 23 ліпеня", – распавядае назіральніца.

"Паведамляю Вам аб тым, што графік абнавіўся, і Вы з яго выключаныя"

Назіральніцы адразу патлумачылі парадак уключэння яе ў графік назірання. Старшыня камісіі Віктар Кніжэнка сказаў, што паведаміць па тэлефоне аб рашэнні ўключыць яе у графік назірання. 30 ліпеня ёй патэлефанавалі з камісіі і прапанавалі некалькі свабодных дат для назірання. Назіральніцу кампаніі ўключылі ў графік назірання 7 жніўня з 10 да 14. Аднак прыступіць да назірання на ўчастку яна так і не змагла.

"6 жніўня ў 17.50 мне патэлефанаваў старшыня камісіі Віктар Кніжэнка, з якім адбыўся кароткі дыялог:

– Яна Андрэеўна? Гэта Вас старшыня камісіі турбуе. Я паведамляю Вам аб тым, што графік абнавіўся і Вы з яго выключаны.

– На якой падставе?

– Шмат скаргаў паступае ад такіх назіральнікаў, яшчэ раз Вас папярэджваю, што вы выключаныя.

– Якія скаргі? Вы ж разумееце, што гэта незаконна?

– Так, я вас праінфармаваў? З новым графікам можаце азнаёміцца на ўчастку, калі Вам гэта трэба.

– Натуральна, заўтра пазнаёмлюся, але Вы лічыце гэта правільным, паведамляць мне літаральна за некалькі гадзін да назірання аб гэтым па тэлефоне?

– Усё, я вас праінфармаваў. Да пабачэння".

"Я не маю права назіраць за галасаваннем, перасякаць рысу ўчастка, здымаць на фота- і відэа"

Назіральніца на наступную раніцу, 7 жніўня, паехала на ўчастак, каб азнаёміцца з "абноўленым" графікам. Аднак адразу ёй і гэтага зрабіць не ўдалося, бо ёй сказалі чакаць сакратарку камісіі. 

uchastok_5678.jpg
Сакратарка УВК №37 Заводскага раёна

"Я адыходзіла і слухала, як сябры камісіі абмяркоўваюць, што зноў старшыня штосьці напрыдумляў і зноў сам змяніў графік. Гэта дало мне зразумець, што я не першая, з кім так абышліся.

У гэты час сакратарка ішла па калідоры з торцікам. Я ёй дала час, каб пакінуць рэчы ў кабінеце. Але там ёй паведамілі, што "стаіць дзяўчынка, у якой ёсць пытанні". Сакратарка адразу выйшла з прамовай пра тое, што я выключаная. Яна сказала, што паступілі скаргі на незалежных назіральнікаў ад назіральнікаў з першай пяцёркі ў спісе аб тым, што мы парушаем іх правы, бо ўнесеныя ў графік і не даем ім паўнавартасна назіраць. Таксама сакратарка сказала, што, вядома, я магу напісаць скаргу, але пры гэтым я не павінна перасякаць лінію ўчастка, інакш прыйдзецца папрасіць супрацоўнікаў міліцыі мяне вывесці з будынка. Так, мне яшчэ раз патлумачылі, што я не маю права назіраць за галасаваннем, перасякаць рысу ўчастка, здымаць на фота- і відэа. Але пры гэтым сказалі, што можна ў канцы дня азнаёміцца з копіяй пратаколу".

uch_37_m.jpg
Графік назіральнікаў на ўчастку №37 Заводскага раёна

Як адзначае назіральніца, немагчыма зразумець, калі наогул быў вывешаны гэты графік, бо ні дат, ні подпісаў на ім няма. Назіральніца камісіі запатрабавала пісьмовае рашэнне выключэння яе з графіка, на што ёй сказалі, што дадуць ёй такое толькі пасля скаргі. Адзінае месца ў школе, дзе назіральніца змагла напісаць скаргі, – падваконне ў школе. Але і тут яна сутыкнулася з перашкодамі. 

"Старшыня камісіі сказаў, што і тут я знаходжуся незаконна, і што "калі б я знаходзілася ў яго на ўчастку, то ён бы хутка на мяне напісаў усе неабходныя заявы. А так як я толькі на тэрыторыі школы, то не павінна буду здзіўляцца, калі дырэктар або міліцыя папросяць мяне сысці". 

Старшыня камісіі: Гэта мая дакументацыя

Як распавядае назіральніца, на ўчастку былі вывешаныя копіі пратаколаў аб яўцы выбаршчыкаў, на якім не было ніводнага подпісу сябраў камісіі. На яе заўвагу, старшыня камісіі Кніжэнка адказаў:

"Дзяўчына, гэта мая дакументацыя, я сам ведаю, што і як там быць павінна, Вы ў гэта не лезьце".

Копія пратакола аб датэрміновым галасаванні 6 жніўня на ўчастку № 37
Копія пратакола аб датэрміновым галасаванні 6 жніўня на ўчастку № 37

Пісала скаргі каля дзвюх гадзін

Пакуль Яна Галаган пісала скаргу ў школе на падваконні, да яе неаднаразова падыходзіла дырэктарка школы і казала, што яна павінна пакінуць будынак як толькі дапіша скаргу, інакш яна выкліча на яе міліцыю.

"Кожны раз, калі яна праходзіла, казала, што "у мяне роўна 5 хвілін". Яе асноўным аргументам таго, чаму мне трэба пакінуць тэрыторыю школы было тое, што я, акрэдытаваны назіральнік, не маю права выконваць свае правы, таму што я не ўнесеная ў графік. Гэта гучала вельмі абсурдна", – распавядае назіральніца.

Скаргі незалежнай назіральніцы былі зарэгістраваныя пад нумарам 14 і 15. Па словах назіральніцы, на ўчастку не было ніводнага чалавека ў масцы:

"Нас не дапускаюць да назірання, прыкрываючыся эпідэміялагічнай сітуацыяй, пры гэтым яны самі не выконваюць асноўныя правілы".

Назіральніца: Растварылася ў безнадзейнасці ўсяго працэсу

Пасля таго, як скаргі прынялі, яе праводзіла да выхаду дырэктарка школы, якая не ўваходзіць у склад камісіі, разам з супрацоўнікам міліцыі, які дзяжурыў на тэрыторыі школы.

uchastok_t78.jpg
Участак №37 Заводскага раёна Мінска

"У гэтай сітуацыі становіцца брыдка не столькі ад усіх гэтых маніпуляцый і падвойных стандартаў, а колькі ад упэўненасці членаў камісіі ў правільнасці іх дзеянняў. Яны перакананыя, што так і павінна адбывацца. Адзіным прыемным момантам за дзве гадзіны майго знаходжання на тэрыторыі школы быў дыялог з членам камісіі з іншага ўчастка, якая з усмешкай у мяне спытала, ці з "гэтых" я назіральнікаў, і пажадала мне поспеху, кажучы шэптам, што ўсё разумее.

З самага пачатку перадвыбарчай кампаніі было зразумела, што нічога здаровага чакаць не варта. Адразу мяне перапаўняла пачуццё злосці на сістэму, на людзей, якія прымаюць у гэтым удзел, на людзей, якія свята вераць у правату таго, што адбываецца. Але калі прыйшла на ўчастак, то ўжо зразумела, што я хутчэй растварылася ў безнадзейнасці ўсяго працэсу. І гэты сімбіёз становіцца ўжо гістэрыкай, якую нельга выплюхнуць, каб цябе не затрымалі", – распавядае назіральніца.

"Праваабаронцы за свабодныя выбары"

Апошнія навіны

Партнёрства

Сяброўства