КДБ схіляе да супрацоўніцтва незалежнага журналіста Зміцера Лупача
Журналіст Зміцер Лупач.
Незалежны глыбоцкі журналіст Зміцер Лупач распавёў, як прадстаўнікі КДБ схілялі яго да супрацоўніцтва. Спачатку ён вырашыў проста ігнараваць прапановы, але яны паўтараліся. І Зміцер Лупач вырашыў звярнуцца да журналістаў і праваабаронцаў.
Ён распавёў, што меў некалькі сустрэч са службоўцамі – і мінскімі, і глыбоцкімі:
"Усё пачалося 25 чэрвеня з выкліку ў фінансавую міліцыю. Незадоўга да таго я меў праблемы з падатковай інспекцыяй, на мяне нават наклалі штраф. На сённяшні дзень я яго ўжо сплаціў, а тады выклік мяне дужа не здзівіў. Аднак там мяне сустрэлі двое невядомых людзей, сказалі, што яны з Мінску, і адмыслова прыехалі, каб са мной сустрэцца. Яны назвалі сябе, паказалі "чырвоныя кніжачкі", але я ад нечаканасці нічога не запомніў. Адзін са спадароў, паказаўшы "чырвоную кніжачку", пачаў распытваць мяне пра паездкі ва Ўкраіну, а таксама пра мае кантакты з замежнікамі", -- распавёў Зміцер Лупач.
Адзін з "кантактаў з замежнікамі " адбыўся ў чэрвені. І аповед пра гэта стаў пачаткам для адміністрацыйнага працэсу: Зміцера Лупача абвінавацілі ў супрацоўніцтве з замежнымі СМІ без акрэдытацыі – у парушэнні артыкула 22.9 Кодэкса аб адміністрацыйных правапарушэннях (незаконны выраб і распаўсюд прадукцыі СМІ). Зміцер сустракаўся з палякамі, якія прыязжалі на Глыбоччыну, і пазней на сайце "Еўрарадыё" і ў газеце "Вольнае Глыбокае" выйшаў артыкул "Знайшліся сваякі памежніка, які загінуў на Глыбоччыне 17 верасня 1939 года". Суд над незалежным журналістам быў прызначаны на 10 ліпеня, але не адбыўся – дакументы справы адправілі на дапрацоўку ў міліцыю.
Аднак у Зміцера з’явіліся новыя турботы, яго пачаў выклікаць на гутаркі без пратаколу мясцовы супрацоўнік КДБ.
"30 чэрвеня мне патэлефанаваў спадар, з якім мы таксама сустракаліся ў фінансавай міліцыі. Туды пасля гутаркі з мінскімі прадстаўнікамі з'явіліся мясцовыя. Распытвалі мяне пра супрацоўніцтва з замежнымі СМІ і папярэдзілі пра недапушчальнасць парушэння крымінальнага артыкула №369.1 - наконт прадастаўлення замежнай дзяржаве непраўдзівых звестак пра палітычнае, эканамічнае, сацыяльнае становішча грамадзян і гэтак далей. Адным словам, пра недапушчальнасць дыскрэдытацыі Рэспублікі Беларусь. Мне далі падпісацца пад дакументам пра гэта, але копіі на пакінулі. Супрацоўнік КДБ расказаў , што ў іх ёсць шмат доказаў майго супрацоўніцтва з замежнымі СМІ без акрэдытацыі, але яны не будуць іх агучваць, калі я пагаджуся "дапамагчы". Мне было прапанавана інфармаваць "органы" пра палітычнае жыццё рэгіёна, расказваць нейкія падрабязнасці пра тутэйшых актывістаў, паведамляць пра сустрэчы з сябрамі ГА "БАЖ", калі нехта прыяжджае ў Глыбокае з іншых гарадоў. Прычым супрацоўнік КДБ не столькі прасіў, каб я паведамляў пра ўсё гэта, колькі запалохваў - што будуць праблемы ў жонкі і дзяцей, калі я не пагаджуся супрацоўнічаць", - працягвае Зміцер.
Спачатку ён вырашыў, што КДБ страціць для яго цікаўнасць, калі не даваць супрацоўнікам аніякай інфармацыі. Аднак 9 ліпеня той самы супрацоўнік патэлефанаваў і зноў прапанаваў сустрэцца "ў нефармальнай абстаноўцы". Зміцер Лупач кажа, што катэгарычна адмовіўся быць "стукачом", нягледзячы на пагрозы. І вырашыў распавесці сваю гісторыю, каб папярэдзіць сяброў і калег, што яны таксама могуць трапіць у падобную сітуацыю.
